ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္း အခ်ိဳ႕၏ ရံုးဆင္းခ်ိန္ျမင္ကြင္းကို ေဖေဖာ္၀ါရီ လဆန္းပိုင္းက ေတြ႔ရစဥ္
လတ္တေလာတြင္ ႏုိင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ား အားလုံးကို လစာတိုးျမႇင့္ေပးဦး မည္မဟုတ္ဘဲ ေ၀းလံေခါင္သီေသာ ေဒသမ်ား၌ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ေနၾကေသာ ၀န္ထမ္း ၃ ေသာင္းေက်ာ္ ကိုသာ လစာတိုးျမႇင့္ေပးမည္ဟု ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးလွထြန္းက ရွင္းလင္းခဲ့ သည့္အေပၚ မီဒီယာႏွင့္ အမ်ားျပည္သူၾကား ေ၀ဖန္မႈအျမင္ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ေ၀းလံေခါင္သီေဒသ ၈၅ ၿမိဳ႕နယ္၌ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနၾကေသာ ၀န္ထမ္း ၃၇၈၁၇ ဦး၏ ေဒသ စရိတ္ႏႈန္းထားမ်ားကိုသာ ၂၀၁၂- ၂၀၁၃ ဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ စတင္တိုးျမႇင့္ေပးႏိုင္ရန္ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေပး သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းမ်ား လစာတိုးျမႇင့္ေရးကို ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွသာ ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ကိုယ္စား ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးလွထြန္းက ေဖေဖာ္ ၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပသည့္ ပထမအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ တတိယပုံမွန္ အစည္းအေ၀း ၁၂ ရက္ ေျမာက္ေန႔ အစီအစဥ္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းႏွင့္ ဘတ္ဂ်က္ကို မူေဘာင္သေဘာ ေဆြးေႏြးဖို႔ မိမိ ေလ့လာတဲ့အခါ မသံုးသင့္တာေတြ ေလာေလာဆယ္ မလုပ္သင့္တဲ့ စီမံကိန္းေတြ ပါရွိေနေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ အဲဒီလိုမလုပ္သင့္တဲ့ စီမံကိန္းေတြ ခဏဆိုင္းငံ့ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ ဒီထဲကေပၚထြက္လာမယ့္ ေငြမ်ားက မိမိတို႔ အခက္အခဲျဖစ္ေနတဲ့ ၀န္ထမ္းအသီးသီးအတြက္ လစာကို ရာခုိင္ႏႈန္း တစ္ခုအထိ တိုးေပးႏိုင္မယ္လို႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း သံုးသပ္ေတြ႔ရွိရပါတယ္ . . .ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေရႊမန္းက ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပသည့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္အစည္းေ၀းတြင္ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ား၏ လုပ္ခ၊ လစာစရိတ္ႏွင့္ ခ်ီးျမႇင့္ေငြမ်ားကို လာမည့္ဘတ္ဂ်က္ ႏွစ္အစတြင္ မျဖစ္မေန တိုးျမႇင့္ေပးေရး အဆိုကိုတင္သြင္းခဲ့ရာ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါ အဆိုတြင္ “ယေန႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္း မ်ားရဲ႕လက္ရွိရေနေသာ လုပ္ခ၊ လစာ စရိတ္ႏွင့္ ခ်ီးျမႇင့္ေငြမ်ားမွာ ယေန႔ ေခတ္ကာလနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြမႈ မရွိပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ယေန႔၀န္ထမ္းမ်ား၏ လုပ္ခလစာစရိတ္ႏွင့္ ခ်ီးျမႇင့္ေငြမ်ားအား ထိုက္သင့္သလို အလ်င္ အျမန္တိုးေပးရန္ လိုသည္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ေထာက္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အူမေတာင့္မွ သီလေစာင့္ႏိုင္မွာ ျဖစ္သလို အူမေတာင့္ၿပီး သီလမေစာင့္ရင္ေတာ့ သူ႔တာ၀န္ပဲျဖစ္ၿပီး သူတို႔တရားကို သူတို႔စီရင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ဖက္က အခြင့္အေရးနဲ႔ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး၊ တစ္ျခားတစ္ဖက္က စည္းကမ္းနဲ႔ဥပေဒ အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းျခင္းျဖင့္ clean ျဖစ္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ clean ျဖစ္လာမွ Good Governance လုပ္လာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုသို႔ လစာ ႏွင့္စရိတ္မ်ားကို တိုးေပးလွ်င္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္လာႏိုင္တယ္လို႔ တခ်ဳိ႕က ေျပာၾကပါတယ္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းႀကီး ျမင့္လာမွာ၊ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္းေတြ ျမင့္လာမွာစိုးလို႔ လုပ္ခလစာခ်ီး ျမႇင့္ျခင္းႏွင့္စရိတ္မ်ား ဒီလိုပဲ ဆက္ထားရင္ ႏိုင္င့ံ၀န္ထမ္းမ်ားရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဘ၀၊ ႐ုပ္ပိုင္းဘ၀မ်ားထိခိုက္ကာ ယင္းတို႔၏ လိုေငြကို နည္းလမ္းမ်ဳိးစုံသုံးၿပီး ရွာၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္’’ဟု ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးလွထြန္းက ‘‘ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွ ေပးပို႔သည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ‘ႏိုင္ငံသား၀န္ထမ္းမ်ား၏ လုပ္ခ၊လစာႏွင့္ ခ်ီးျမႇင့္ေငြမ်ားကို လာမည့္ဘ႑ာေရး ႏွစ္အစတြင္ မျဖစ္မေနတိုးျမႇင့္ေပးေရး’ အဆိုမွာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ စဥ္းစားေနတဲ့ ကိစၥျဖစ္သလို ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ား၏ အတြက္လည္း ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္တဲ့ ကိစၥျဖစ္လို႔ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ပုဂၢလိကပိုင္ အခန္းက႑ရဲ႕ပါ၀င္မႈအခ်ဳိးကို တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ရည္မွန္းထားတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ားရဲ႕လစာ၊လုပ္ခ တိုးျမႇင့္မႈဟာ ပုဂၢလိကက႑မွာ ရွိတဲ့ လုပ္ခ၊ လစာ အေျခအေန အျပင္ ျပည္သူလူထုတစ္ ဦးခ်င္းရဲ႕ ပွ်မ္းမွ်၀င္ေငြဟာ ျဖစ္ေပၚ လာမယ့္အေျခအေနနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္ရန္ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ လိုအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံ့ ၀န္ထမ္းမ်ား လစာမ်ားကို တိုးျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္မေပးႏိုင္ခင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ႀကီးမ်ား တိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုထားတဲ့ ေ၀းလံေခါင္သီ ေဒသမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသား လုပ္သားျပည္သူမ်ား ကို အလုပ္အေကြၽး ျပဳေနၾကတဲ့၀န္ထမ္း မ်ားရဲ႕ ေဒသစရိတ္ႏႈန္းထားေတြကို ဦးစြာတိုးျမႇင့္ေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀န္ထမ္းလစာတိုးေပးေရး ကိစၥေဆာင္ရြက္ရာမွာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕စီမံခန္႔ခြဲမႈစနစ္ အေကာင္းဆုံး အေနအထား ေရာက္ရွိဖို႔ အဓိကလိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုေရာက္ရွိႏိုင္ရန္မွာ ႏိုင္ငံတကာမွ ေဆာင္ရြက္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ားကို စံနမူနာထားၿပီး ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အစိုးရဌာနမွ ပညာရွင္မ်ား ပါ၀င္တဲ့အဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္းရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔အေနနဲ႔ အမ်ဳိးသား စီမံကိန္း ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ေအာင္ျမင္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မႈကို အေျခခံၿပီး ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ားရဲ႕ လစာတိုးျမႇင့္ေရး အစီအရင္ခံစာမ်ား ေရးသားျပဳစုသြားဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုေရးသားျပဳစုတင္ျပတဲ့ အစီအရင္ခံစာမ်ား အေပၚသုံးသပ္ၿပီး ေတာ့ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းမ်ားရဲ႕လုပ္ခ၊ လစာ ႏွင့္ ခ်ီးျမႇင့္ေငြမ်ား တိုးျမႇင့္ေပးေရးကို ေဆာင္ရြက္သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လတ္တေလာ ေဆာင္ရြက္မႈကို ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွာေဆာင္ရြက္ မယ္ဆိုရင္တင္ျပၿပီးျဖစ္တဲ့ ပိုမိုကုန္က် လာမယ့္ လစာနဲ႔အျခားအသုံးစရိတ္ေတြ မ်ားျပားလာမွာျဖစ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ ရဲ႕ဘတ္ဂ်က္မွာ အခက္အခဲ ေတြ႔လာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းမ်ားရဲ႕ လစာ၊ လုပ္ခမ်ားတိုး ျမႇင့္ေပးႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမ်ား ၿပီးေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ဘ႑ာ ေရးႏွစ္မွသာ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ားရဲ႕ လစာ၊လုပ္ခမ်ားတိုးျမႇင့္ေရးကို ေဆာင္ ရြက္သင့္ပါေၾကာင္းႏွင့္ ေ၀းလံေခါင္သီေဒသမ်ားမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကတဲ့ ၀န္ထမ္းမ်ားကို ငဲ့ညႇာတာ ေထာက္ထားေသာ အားျဖင့္ ၎တို႔ရဲ႕ ေဒသစရိတ္ ႏႈန္းထားမ်ားကို ၂၀၁၂-၂၀၁၃ခု၊ ဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ စတင္တိုးျမႇင့္ေပးႏိုင္ရန္ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ကိုယ္စား ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပအပ္ပါတယ္’’ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လစာတိုးေပးမယ္လို႔ ၾကားေတာ့ ေပ်ာ္တာေပါ့၊ ေမွ်ာ္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားတာကိုး၊ လတ္တေလာ မတိုးေသးဘူးဆိုေတာ့ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ သြားတာေပါ့
ဆက္လက္၍ ၎က “ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းအားလုံးရဲ႕ လုပ္ခ၊ လစာစရိတ္နဲ႔ ခ်ီးျမႇင့္ေငြမ်ားကို ၁၉၅၉-၁၉၆၀ ျပည့္ ႏွစ္က ရရွိတဲ့ စရိတ္မ်ား၏ တန္ဖိုး အတိုင္းေဆာင္ရြက္ေပးမယ္ဆိုရင္ အဲဒီတုန္းကစပါးတင္း ၁၀၀ ကို ၃၅၀ က်ပ္၊ ေရႊ ၁က်ပ္သားလ်င္ ၂၇၂ က်ပ္၊ အနိမ့္ဆုံးၿမိဳ႕ျပ ၀န္ထမ္းတစ္ဦး၏ လစာမွာ ၈၂ က်ပ္ျဖစ္လို႔ ေရႊ ၀.၃၀ က်ပ္သား ၀ယ္ယူႏိုင္တာကို ေတြ႔ရပါ တယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ ေရႊေစ်းနဲ႔တြက္ရင္ အဆေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္၊ လက္ရွိ စပါးေစ်းႏႈန္းနဲ႔တြက္ရင္ အဆေပါင္း ၁၀၀၀ေက်ာ္ တိုးေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေရႊေစ်းႏႈန္းအရ တိုးတက္လာသည့္ အဆေပါင္းမွာ ၂၅၀၀ ေက်ာ္ရွိတဲ့ အတြက္ ေရႊေစ်းႏႈန္းျဖင့္ မတြက္ဘဲ စပါးေစ်းႏႈန္းနဲ႔ တြက္ပါက အနိမ့္ဆုံး ၿမိဳ႕ျပ၀န္ထမ္းတစ္ဦး(သို႔) တပ္မေတာ္သားတစ္ဦး၏ လစာမွာ ၈၂၀၀၀က်ပ္၊ အျမင့္ဆုံး ၀န္ထမ္းတစ္ဦး၏ လစာမွာ ၁၆သိန္းအထိ တိုးျမႇင့္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ လစာနဲ႔စရိတ္ စုစုေပါင္းက်ပ္ ၃၃၀၉.၂၈၆ ဘီလီယံ သုံးစြဲရမည္ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိလစာႏွင့္ စရိတ္စုစုေပါင္းက်ပ္ ၉၁၁.၃၈၅ ဘီလီ ယံထက္ က်ပ္ ၂၃၉၇.၉၀၁ ဘီလီယံပိုမို ကုန္က်မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လက္ရွိလစာ၏ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္းတိုးျမႇင့္ တြက္ခ်က္မည္ဆိုလ်င္ အနိမ့္ဆုံးလစာ မွာ က်ပ္ ၇ ေသာင္းႏွင့္ အျမင့္ဆုံးလ စာမွာ ၄ သိန္း ၂ ေသာင္း ျဖစ္သျဖင့္ စုစုေပါင္းက်ပ္ ၁၈၂၂.၇၇၀ ဘီလီယံ သုံးစြဲရမွာျဖစ္လို႔ လက္ရွိလစာႏွင့္ စရိတ္ထက္ ၉၁၁.၃၈၅ ဘီလီယံပိုမို ကုန္က်ပါမယ္။ လက္ရွိ၀န္ထမ္းမ်ား ရဲ႕လစာကို တိုးျမႇင့္ေပးပါက ပင္စင္လစာမ်ားကိုပါ တိုးျမႇင့္ေပးရမည္ျဖစ္၍ က်ပ္ဘီလီယံမ်ားစြာ လိုအပ္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ဘ႑ာေရးႏွစ္ ဘတ္ဂ်က္အား ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈႏွင့္ ဂ်ီဒီပီအခ်ဳိး ၃၁.၉၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ရရွိရန္ႏွင့္ ဂ်ီဒီပီ တိုးတက္ႏႈန္း ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိဖို႔ အတြက္ ဘတ္ဂ်က္လိုေငြႏွင့္ ဂ်ီဒီပီအခ်ဳိးကို ၄.၉ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္ ေရးဆြဲထား၍ စုစုေပါင္းအသုံးစရိတ္တြင္ သာမန္အသုံးစရိတ္ႏွင့္ေငြလုံးေငြရင္း အသုံးစရိတ္ပါ၀င္မႈ အခ်ဳိးအစားမွာ ၆၀း၄၀ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘတ္ဂ်က္လိုေငြ ကို ျပည္ပမွေခ်းယူ၍ ျဖည့္ဆည္းပါက ေၾကြးၿမီပိုမို ႀကီးမားလာပါမယ္။ဘတ္ ဂ်က္လိုေငြကို ေငြစကၠဴမ်ား ႐ိုက္နိပ္၍ ျဖည့္ဆည္းပါက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ျပည္တြင္း လွည့္လည္ သုံးစြဲေငြပမာဏ ပိုမိုတိုးတက္ မ်ားျပားလာၿပီး ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ျမင့္မားလာ ပါမယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႕ ကမ္းလြန္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕စီမံကိန္းမ်ားတြင္ ျပည္ပေခ်းေငြျဖင့္၎၊ ႏိုင္ငံပိုင္ႏိုင္ငံ ျခားေငြျဖင့္၎၊ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံလ်က္ရွိ ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ လုပ္ငန္းမ်ား အားလုံးၿပီးစီးမယ္လို႔ မွန္းထားပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္စပိုင္း တြင္ ၎ကမ္းလြန္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ စီမံကိန္းမ်ားမွ ၀င္ေငြမ်ား တိုးတက္ ရရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈျဖစ္ေသာ ေငြလုံးေငြရင္း အသုံးစရိတ္ကို ေလ်ာ့ခ်ရန္ လက္ရွိ အေျခအေနတြင္ မသင့္ေသးေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါတယ္’’ဟုေျပာၾကားခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းမ်ားလစာမတိုးမီ အစိုးရမွက်ခံေနသည့္ အသုံးစရိတ္မ်ား မွ မလိုအပ္သည့္ အသုံးစရိတ္မ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းရွာေဖြရန္ တိုးတက္ျဖစ္ေပၚလာမည့္ အသုံးစရိတ္ မ်ား က်ခံသုံးစြဲႏိုင္ရန္၊ ၀င္ေငြရရွိႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ႀကိဳတင္လ်ာထား စဥ္းစားရန္၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ တိုးတက္ျမင့္မားေစရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံျခား မွေထာက္ပံ့ေငြ၊ အတိုးႏႈန္းသက္သာ သည့္ေခ်းေငြမ်ားပါ၀င္သည့္ ျပည္ပ အကူအညီမ်ားတိုးတက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ေပးေခ်ရန္ရွိေသာ ေၾကြးၿမီမ်ားအား ဦးစားေပး အစီအစဥ္အလိုက္ လ်ားထားေပးဆပ္ရန္၊ အစိုးရေငြတိုက္စာခ်ဳပ္မ်ား ထုတ္ေ၀ေရာင္းခ်ျခင္းကို အေလးထားေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ေငြတိုက္စာခ်ဳပ္မ်ား ေရာင္း၀ယ္သည့္ ေစ်းကြက္အား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေစသည့္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ အစိုးရအသုံးစရိတ္မ်ားသည္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိေစရန္ႏွင့္ တာ၀န္ယူ မႈရွိေစရန္တို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
၀န္ထမ္းလစာ တိုးျမႇင့္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရအဖြဲ႕မွ ထုိသို႔ ျပန္လည္ရွင္းလင္းခ်က္အေပၚ၀န္ထမ္း မ်ား လစာတိုးျမႇင့္ေရးအတြက္ စတင္ အဆိုျပဳတင္ျပခဲ့သည့္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက ‘‘အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းႏွင့္ ဘတ္ဂ်က္ကို မူေဘာင္ သေဘာေဆြးေႏြးဖို႔ မိမိေလ့လာတဲ့ အခါမသံုးသင့္တာေတြ ေလာေလာဆယ္ မလုပ္သင့္တဲ့ စီမံကိန္းေတြပါရွိေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ အဲဒီလို မလုပ္သင့္တဲ့ စီမံကိန္းေတြ ခဏဆိုင္းင့ံ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ ဒီထဲက ေပၚထြက္လာမယ့္ေငြမ်ားက မိမိတို႔အခက္ အခဲျဖစ္ေနတဲ့ ၀န္ထမ္းအသီးသီး အတြက္ လစာကို ရာခုိင္ႏႈန္းတစ္ခုအထိ တိုးေပးႏိုင္မယ္လို႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း သံုးသပ္ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ စီမံကိန္းအမွားမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ စက္႐ံုသာရွိၿပီး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မလံုေလာက္၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားမရ၊ Gas မလံုေလာက္၊ Gas မရ၊ ကုန္ၾကမ္းမ်ား မလံုေလာက္ ကုန္ၾကမ္းမ်ားမရ၊ ထြက္လာေသာ ထြက္ကုန္ပစၥည္းမ်ားရဲ႕ အရည္အေသြးႏွင့္ ေစ်းႏႈန္းမ်ားအရ ၀ယ္လိုအား နည္းပါးတာေတြဆိုတဲ့ ဟာက ျဖစ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ဒါကို သင္ခန္း စာယူၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔တင္ျပတဲ့ ေနရာ မွာ မိမိတို႕သံုးႏႈန္းတဲ့ စကားလံုးေတြေၾကာင့္ တျခားမလိုလားအပ္တဲ့ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ရေလေအာင္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ ေရွ႕အလားအလာကို ေမွ်ာ္ေတြးႏိုင္ေအာင္ တင္ျပျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္သားမ်ားဆိုတဲ့ေနရာမွာ လူမရွိလို႔မဟုတ္ပဲ မိမိတို႕ေပးထားတဲ့ လုပ္ခလစာနဲ႔ ၎တို႔ရဲ႕ ဘ၀ရပ္တည္ရန္ ခက္ခဲလို႔ ခက္ခဲၾကလို႔ ေဘးကိုထြက္ အေ၀းသြား အလုပ္လုပ္ေနရျခင္း ကိုလည္း သိရွိေအာင္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါ တယ္။ လုပ္သားရေအာင္ စုေဆာင္းတဲ့အခါမွာ လုပ္ခလစာႏွင့္ လုံေလာက္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ ဘ၀ရပ္တည္ေရးကို အဆင္ေျပဖို႔ သက္ဆိုင္ရာဌာန အေတာ္မ်ားမ်ားက သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး အမည္တပ္၍ ေဆာင္ရြက္ေပး ေနတာေတြလည္း ယေန႔အထိလည္း ရွိေနဦးမွာပါ။ အဲဒီလို သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ ေငြေတြဟာ ဘယ္ကရသလဲ၊ ဘယ္ကလာသလဲ၊ အဲဒီေငြေတြဟာ အမွန္တစ္ကယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ကရမယ့္ ၀င္ေငြမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို တရား၀င္လမ္းေၾကာင္းက မေရာက္ပဲ တျခားနည္းနဲ႔ ေရာက္သြားျခင္းဟာလည္း ဒီျဖစ္ရပ္ျဖစ္စဥ္ဟာ ႏိုင္ငံ အတြက္၊ ဌာနအတြက္၊ ျပည္သူ႕ အတြက္ ေကာင္းတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ဘူးဆိုတာလည္း မိမိအေတြ႕အၾကံဳနဲ႔ ယွဥ္ၿပီး သံုးသပ္မိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိတို႔ေလ့လာသံုးသပ္ စိစစ္ၿပီး အတည္ျပဳရမယ့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ဘတ္ဂ်က္ကို တကယ့္စိတ္ေကာင္းေစတနာျဖင့္ ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္ျဖင့္ စိစစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါကိုေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ မိမိတင္ျပတဲ့အတိုင္း ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘတ္ဂ်က္က အဂတိကို ျဖစ္ေစရင္ မိမိတို႔မလိုလားတဲ့ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းမ်ားလည္း ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ မိမိတို႔ ျပည္သူ႕ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ကိုယ္တုိင္ အဂတိကင္းေရး လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကင္းေရးနဲ႔ မိမိ တို႔ရဲ႕ ျပည္သူမ်ား၊ ၀န္ထမ္းမ်ား၊ အဂတိကင္းေရး၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကင္းေရးအတြက္ ရည္မွန္းခ်က္ ထားရွိေဆာင္ရြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခြန္ေကာက္ခံမႈ စနစ္နဲ႔ အခြန္ေကာက္ခံမႈ စနစ္သစ္ မည္သို႔ရွိသည္ မည္မွ် အခြန္ေကာက္ရမည္ကိုလည္း မိမိတို႔ ယေန႔အထိ မေတြ႕ရွိ မသိရွိရေသးပါ။ အဲဒီအခြန္ ေကာက္ခံ စနစ္မမွန္ရင္ မေကာင္းရင္လည္း အဂတိေတြ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြ ရွိတတ္တာကိုလည္း မိမိတို႔သတိျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၇ ရက္ ေန႔ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀း တြင္ ေဆြးေႏြးေျပာၾကားခဲ့သည္။
“လက္ရွိအခ်ိန္မွာ တစ္ဦးခ်င္း ၀င္ေငြကို တိုးေစခ်င္တာကေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ သေဘာထားအမွန္ပါပဲ။ ဦးေရႊမန္းေျပာတဲ့စကား ထြက္တဲ့ေန႔က ကြၽန္ေတာ္က အကယ္ဒမီေပးပြဲကို ေရာက္ေနတယ္။ အြန္လိုင္းတက္ၾကည့္ရင္း အဲဒီသတင္းကိုေတြ႕တယ္။ အြန္လိုင္းသံုးတဲ့ သူအကုန္လံုးက Bravo လုပ္ၾကတယ္။ တစ္တိုင္းျပည္လံုး ၀မ္းသာၾကတယ္။ ဦးေရႊမန္းေျပာခဲ့သလို ျဖစ္ေစခ်င္ၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္လည္း တစ္တိုင္းျပည္လံုး ျဖစ္ေစခ်င္တာကိုပဲ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ သေဘာကေတာ့ တစ္ခ်ိန္မဟုတ္ တစ္ခ်ိန္ တိုးေပးတာထက္ အၿမဲတမ္းလူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ၀င္ေငြတိုးဖို႔ဆႏၵရွိပါတယ္”ဟု ေပၚျပဴလာ အႏုပညာဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ကိုမ်ဳိး (ျမန္မာစာ)က သုံးသပ္ခဲ့ပါသည္။
“၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လစာကိုေတာ့ တိုးေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လစာတိုးေပမယ့္ မီတာခေတြ၊ ဖုန္း သံုးစြဲခေတြလိုမ်ဳိး တျခားအသံုးစရိတ္ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်မေပးႏုိင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ပလိုင္းေပါက္နဲ႔ ဖားေကာက္သလို ျဖစ္ေနဦးမွာပါပဲ။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြကို တိုက္ဖ်က္ခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ဦးခ်င္း အဆင္ေျပ ေနဖုိ႔လိုထင္တယ္။ လူတစ္ေယာက္ ဟာ ဗိုက္ဆာေနရင္ေတာ့ ေကာင္းေကာင္းေတြးႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ၀မ္း၀ေနမွ ေကာင္းတာေတြ ေတြးႏိုင္မွာပါ။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြ ေပ်ာက္ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ လစာတိုးေပးတာ တစ္ခုတည္းနဲ႔ေတာ့ မဆိုင္ဘူးေပါ့ေလ။ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ေဆာက္တည္မႈ အေပၚမူတည္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လစာ တိုးမေပးတာထက္ စာရင္ေတာ့ လစာတိုးေပးတာက ပုိၿပီး ထိန္းသိမ္းသြားဖို႔ ပိုလြယ္မယ္ထင္ပါတယ္”ဟု ကိုသူရေအာင္(တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ၊ Messenger ဂ်ာနယ္)က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“လႊတ္ေတာ္မွာ ပထမေျပာသံ ၾကားေတာ့ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ထားခဲ့တာ၊ ၀န္ႀကီးဦးလွထြန္း ျပန္ေျဖတာကို ၾကားလိုက္ရေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တင္မဟုတ္ဘူး ၀န္ထမ္းေတြ အားလံုး စိတ္ဓာတ္က်တာေပါ့၊ ဒီလစာနဲ႔ စားေသာက္စရိတ္နဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္လိုက္ရင္ ဘယ္လိုမွ စိတ္ခ်မ္းသာမႈမရွိဘူး၊ ၀န္ႀကီးေျပာတာလည္း မွန္တယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ လက္ရွိအေနအထားမွာ ဘယ္၀န္ထမ္းကမွ ျပည္သူလူထုအေပၚမွာ ပိုက္ဆံမ ေတာင္းခ်င္ပါဘူး၊ ဒီအတိုင္းပဲဆက္ သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူဆိုတာ ရွိေနဦးမယ္လို႔ ထင္တယ္” ရန္ကုန္တိုင္းႀကီးမွ အရာထမ္းတစ္ဦးကသူ၏ အျမင္ကို ေျပာျပခဲ့သည္။
“လစာတိုးေပးမယ္လို႔ ၾကားေတာ့ ေပ်ာ္တာေပါ့၊ ေမွ်ာ္လည္းေမွ်ာ္လင့္ ထားတာကိုး၊ လတ္တေလာ မတိုးေသးဘူးဆိုေတာ့ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္သြားတာေပါ့”ဟု ပ်ဥ္းမနားၿမိဳ႕မွ အထက္တန္းျပေက်ာင္းဆရာမ တစ္ဦးက သူ၏အျမင္ကို ေျပာျပခဲ့သည္။
“အသက္ ၆၀ ျပည့္လို႔ ပင္စင္ယူခဲ့ရၿပီးၿပီ။ အခုထိ စာသင္ေနရတုန္းပဲ။ လစာေငြေလး တစ္သိန္း ေလာက္နဲ႔ မိသားစုဘယ္လို ရပ္တည္ ႏိုင္မွာလဲ။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဘ႑ာေရး အေျခအေနၾကပ္တည္းေနရ တယ္ဆို တာဘာေၾကာင့္လဲဆိုတာ အရင္ဆံုး အေျဖရွာပါ။ ဌာနေတြဌာနေတြမွာ လစာ ၂ ခု ခံစားေနသူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေသးတယ္။ ဆင္းရဲတယ္ဆိုတာ ကြၽန္မတို႔လို ေအာက္ေျခ၀န္ထမ္း ေတြပါ။ အစိုးရ၀န္ထမ္း မဟုတ္ေတာ့ေပမယ့္ ကိုယ္နဲ႔ ဘ၀တူ ဆင္းရဲေဖာ္ ဆင္းရဲဘက္ေတြ ေခ်ာင္ေခ်ာင္လည္လည္ ေနရရင္ ပီတိျဖစ္ပါတယ္”ဟု စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕မွ အၿငိမ္းစားအထက္တန္းျပ ဆရာမတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
“၀န္ထမ္းေတြလစာတိုးဖို႔ အဆိုကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္း ကိုယ္တိုင္တင္သြင္းေတာ့ ၀န္ထမ္းအမ်ားစုက လာမယ့္ဘ႑ာႏွစ္မွာ တိုးေတာ့မယ္လို႔ တစ္ထစ္ခ် ယံုၾကည္ထားၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေ၀းလံေခါင္းဖ်ားတဲ့ ေဒသက ၀န္ထမ္းေတြမွာ ၾကပ္တည္းၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၿမိဳ႕ေပၚမွာေနၿပီး ၾကပ္တည္း ေနၾကတဲ့၀န္ထမ္းေတြအမ်ားႀကီးပါ။ အားလံုးျပင္ဆင္ၿပီးမွ လစာတိုးေပးတာ ေကာင္းေပမယ့္ ျဖစ္ႏိုင္သမွ် ျမန္ျမန္တိုးေပးတာ အေကာင္းဆံုးပါ။ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္မွာ တိုးေပးႏိုင္တယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိေပမယ့္ အခုလို တစ္ႏွစ္ ေနာက္ဆုတ္တာဟာ ၀န္ထမ္းေတြ ၀မ္းေရးေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ေနာက္ထပ္တစ္ႏွစ္ မဟုတ္တာ လုပ္ခိုင္းလိုက္တာပဲ”ဟု မႏၲေလးတိုင္း ေဒသႀကီးအတြင္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ အရာထမ္းတစ္ဦးက ေျပာသည္။
“လစာတိုးမယ္လို႔ သတင္းထြက္လာကတည္းက အေျခခံစားေသာက္ ကုန္ေတြရဲ႕ေစ်းႏႈန္းက နည္းနည္းခ်င္း တက္ေနၿပီ။ ဒီႏွစ္လစာမတိုးေသးဘူးဆိုေတာ့ အခုတက္ေနတဲ့ ကုန္ေစ်းႏႈန္းနဲ႔ရတဲ့ လစာနဲ႔ အဆင္မေျပႏုိင္ပါဘူး။ သူရဦးေရႊမန္းတင္သြင္းတဲ့ အတိုင္း၀န္ထမ္းေတြလစာ တိုးခဲ့မယ္ဆိုရင္ ေတာင္မွ ၃ ႏွစ္ ေလာက္ၾကာရင္ ကုန္ေစ်းႏႈန္း ျပန္တက္လာတာနဲ႔ ဒီတိုင္းပဲျပန္ျဖစ္သြားမွာ။ အဲဒီေတာ့ လစာကိုလည္း တိုးေပးမယ္။ တစ္ဖက္ကေနၿပီး ကုန္ေစ်းႏႈန္း မတက္ေအာင္လည္း ထိန္းထားႏုိင္မွ အဆင္ေျပလိမ့္မယ္။ ဇာတိရပ္မွာအလုပ္မလုပ္ရတဲ့ သူေတြ ဆိုရင္အေထြေထြကုန္က်စရိတ္ေတြ နဲ႔ လက္ရွိရတဲ့လစာနဲ႔ ဘယ္လိုမွ အဆင္မေျပဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကထိက တစ္ေယာက္လစာက တစ္သိန္းေက်ာ္ပဲရတယ္။ အိမ္ေထာင္သည္ ၀န္ထမ္းမေျပာနဲ႔ လူလြတ္၀န္ထမ္း တစ္ေယာက္ေတာင္ လစာတစ္သိန္းေက်ာ္နဲ႔ ရပ္တည္ဖို႔မလြယ္ဘူး။ က်န္းမာေရးတစ္ခုခုျဖစ္လို႔ ခြင့္ယူရင္လစာျဖတ္ခံရတဲ့အတြက္ ေဆးကုသတဲ့စရိတ္လည္း ကုန္တဲ့အျပင္အေၾကြး ပါတင္ေသးတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြ အတြက္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ဆိုတာလည္း မရွိဘူး”ဟု တကၠသိုလ္ ကထိက တစ္ဦးကလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ႏုိင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ား၏ လစာတိုးျမႇင့္ရန္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ေ၀ဖန္မႈအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ သုံးသပ္ေျပာဆိုမႈမ်ား ရွိေနပါသည္။ အဆိုပါကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ Eleven Media Group ၀က္ဘ္ဆိုက္မွတစ္ဆင့္ စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့ရာ တစ္ရက္တာအတြင္း လူ ၇၉၀ ဦးက ဆႏၵျပဳခဲ့ၾကသည္။ ယင္းတို႔အနက္ ၃၁၄ ဦး(၃၉ ဒသမ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း)က ျပင္ဆင္သင့္ သည္မ်ားကို ျပင္ဆင္၍ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ တြင္ လႊတ္ေတာ္၌ အဆိုတင္သြင္း ကာ ၆ လအတြင္း လစာတိုးေပးသင့္ေၾကာင္း အဆိုျပဳခဲ့ၾကသည္။ ၂၉၉ ဦး(၃၇ ဒသမ ၈ ရာခုိင္ႏႈန္း)က ၀န္ထမ္းအားလုံးလစာကို ခ်က္ခ်င္းတိုးေပးသင့္ေၾကာင္း ဆႏၵျပဳခဲ့ၿပီး ၁၇၇ ဦး(၂၂ ဒသမ ၄ ရာခုိင္ႏႈန္း)ကေတာ့ အစိုးရဘတ္ဂ်က္ အေနအထားအရ တစ္ႏွစ္အၾကာတြင္းမွသာ လစာတိုးေပးသင့္ေၾကာင္း အသီးသီး ဆႏၵျပဳခဲ့ၾကသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္အတြင္း ၀န္ထမ္းမ်ား၏ လစာ၊ ပင္စင္၊ လုပ္ခမ်ား တိုးျမႇင့္ေပးမႈ အေျခအေန
၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ (၁) ႀကိမ္
၁၉၉၃ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ (၁) ႀကိမ္
၂၀၀၀ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ (၁) ႀကိမ္
၂၀၀၆ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ (၁) ႀကိမ္
၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ ၁ရက္ေန႔တြင္(၁) ႀကိမ္
တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္ လူမႈေရးခက္ခဲသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား ၀န္ထမ္းဦးေရ
၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ထားသည့္ ၀န္ထမ္းလစာ ႏႈန္းထားမ်ား
ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ားအား လစာတိုးျမႇင့္ေပးဦးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းသည့္အေပၚ အျမင္မ်ား
‘ဦးေရႊမန္းေျပာတဲ့စကားကို အၾကြင္းမဲ့ ႀကိဳဆိုေထာက္ခံပါတယ္။ ေအာက္ေျခ လူတန္းစားေတြက တစ္ေန႔တစ္ျခား ဆင္းရဲတြင္း နက္ေနၾကရတယ္။ မီးရထားခ ေတြ ဆယ္ဆတက္သြားတယ္။ မီတာခေတြတက္တယ္။ ေရခြန္မီးခြန္ေတြ တက္တယ္။ အေၾကြး ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးႀကီး ပိသထက္ပိလာတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ အူမေတာင့္မွ သီလေစာင့္မယ္ဆိုတဲ့ ဆို႐ိုးစကားေတြ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြ ႀကီးသထက္ႀကီး လာတတယ္။ ဒီအခါမွာ မလႊဲမေရွာင္သာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြ ျဖစ္လာတယ္။ အခု လစာမတိုးျခင္း အားျဖင့္ ၀င္ေငြထြက္ေငြမမွ်ဘဲ ဒီသံသရာ လည္ပတ္လို႔ ဆံုးမွာမဟုတ္ဘူး။ ဆႏၵရွိတယ္ဆိုရင္ ေပးလို႔ ရပါတယ္။ ဓာတ္ေငြ႔ေရာင္းလိုက္တဲ့ ပိုက္ဆံေတြက ဘယ္ေတြ ေရာက္သြားသလဲ’
လူထုဦးစိန္၀င္း
‘ဓာတ္ဆီေစ်းေတြ ခဏခဏ တိုးျမႇင့္တာ၊ မီတာခေတြ ျမႇင့္တာ က်ပ္ ၅၀၀၀ တန္ ဖုန္းမလုပ္ဘဲ က်ပ္ႏွစ္သိန္းနဲ႔ အျမတ္အဆမ်ားစြာ တင္ေရာင္းတာေတြဟာ လူထုကိုထိခိုက္ေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးျပႆနာမွာ အေရးႀကီးတဲ့ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းခ်င္လုိ႔ လုပ္တာဆိုၿပီး အစိုးရ အေပၚအေကာင္းျမင္ နားလည္မႈေပးခဲ့တာေတြအားလံုး သဲထဲေရသြန္ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဦးေမာ့ဖို႔အတြက္ လာဘ္ေပး၊ လာဘ္ယူ ျပႆနာကအေရး ႀကီးပါတယ္။ ဒီလိုလစာမတိုးရင္ ဒီျပႆနာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္လိုစကိုင္တြယ္မလဲ၊ တရားမွ်တမႈ မရွိသလို ျဖစ္ကုန္မွာေပါ့။ အျပင္မွာ အနိမ့္ဆံုးသန္႔ရွင္းေရးေတာင္မွ လစာနဲ႔ခံစားခြင့္ ၇၀၀၀၀-၈၀၀၀၀ ဟာ အရာရွိတစ္ေယာက္၊ တကၠသိုလ္က လက္ေထာက္ကထိကနဲ႔ တန္းတူ ျဖစ္ေနၿပီ။ ကြၽမ္းက်င္ပန္းရံေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္က ညႊန္ခ်ဳပ္ရသေလာက္ တစ္လႏွစ္သိန္းရေနတယ္။ လာဘ္ရတဲ့ဌာနေတြ၊ ထိပ္ပိုင္းပုဂၢဳိလ္ေတြက မေထာင္းသာေပမယ့္ လာဘ္မရတဲ့ဌာနေတြ၊ ေအာက္ေျခ၀န္ထမ္းေတြ အဖို႔ တစ္ႏွစ္မေျပာနဲ႔ ၆ လေတာင္ ေတာင့္ခံမထားႏိုင္ဘူး။ လံုျခံဳေရးတာ၀န္ရွိတဲ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ရဲတပ္ဖြဲ႔က ေအာက္ေျခရဲေဘာ္ေတြရဲ႕ အေျခအေနဟာ အရမ္းဆိုးရြားေနတယ္။ စီးပြားေရးလည္း လုပ္လို႔ မရဘူး။ အျပင္၀င္ေငြလည္း ရွာလို႔ မရေတာ့ဘူး။ အမိန္႔နဲ႔ခ်ည္းပဲ ဒီျပႆနာကို ရွင္းလို႔မရဘူး။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး အေျခအေနကို ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ အရင္အစိုးရရဲ႕ ဆိုးေမြေတြကို ဆက္ခံခဲ့ရတာကို နားလည္ပါတယ္။ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ထိန္းခ်င္တာ တစ္ခုတည္းနဲ႔ေတာ့ ဒီလိုမလုပ္သင့္ဘူး။ ေငြေတြ႐ိုက္သင့္ရင္ ႐ိုက္ရမွာပဲ။ အခုသြားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ပြင့္လင္းမႈ၊ စီးပြားေရး အလားအလာေကာင္းေတြေၾကာင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ႀကီးမားစြာ ျဖစ္စရာမရွိပါဘူး။ ေၾကာက္စရာမရွိပါဘူး။ အစိုးရအေနနဲ႔ ဘတ္ဂ်က္ေခြၽတာတဲ့ နည္းေတြကိုလည္း ရွာၾကံသံုးစြဲသင့္တယ္။ မလိုအပ္တဲ့ ပေရာဂ်က္ေတြ ရပ္ဆိုင္းသင့္သလို ၁၀ %၊ ၂၀ % Percentage ကိစၥမ်ဳိးေတြ၊ အစိုးရထိပ္ပိုင္း ပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြ ရင္းႏွီးေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေနတာေတြ၊ ပူးတြဲ လုပ္ကိုင္ေနတာေတြကိုလည္း ဆင္ျခင္သင့္ပါတယ္။ အခြန္အျပည့္အ၀ ေကာက္ခံလို႔ မရႏိုင္ေသးတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးမွာ Alternative Tax (ဖုန္း၊ ကား) တို႔ကေန အခြန္ရွာေနတာေတြကိုလည္း လူထု အေနနဲ႔ နားလည္ေပးသင့္ပါတယ္။ အခြန္ထမ္း အသစ္ေတြ ရွာၾကံတဲ့နည္း၊ အခြန္ေရွာင္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြကို ဖိဖိစီးစီး ေကာက္ခံတဲ့နည္းေတြ က်င့္သံုးသင့္ပါတယ္။ မလိုလားအပ္တဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနေတြ ေလွ်ာ့ခ်ပစ္တာ၊ ဖြဲ႔စည္းပံုေလွ်ာ့ခ်ပစ္တာ၊ ပိုလွ်ံတဲ့၀န္ထမ္းေတြ ေလွ်ာ့ခ်ပစ္တာမ်ဳိးေတြဟာ မျဖစ္မေနလုပ္ရမယ့္ အလုပ္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ကိုျပင္ေပးပါလို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။’
ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္ (CEO(Eleven Media Group))
‘၀န္ထမ္းေတြ လစာတိုးေပမယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္ကလည္း ဘက္ဂ်က္လိုပါတယ္။ အရင္တုန္းက ႏုိင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္ကို ၆ က်ပ္နဲ႔ တြက္ခဲ့တာရွိေပမယ့္ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ေစ်းကြက္ေပါက္ေစ်း ၈၀၀ ေလာက္နဲ႔ တြက္မွာပါ။ အဲဒီအတြက္ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ ေနၾကပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ အမွန္အတုိင္းေျပာရင္ လစာတိုးျမႇင့္ႏုိင္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကိစၥေတြ က်ဆင္းသြားမွာပါ။ တဖက္ကလည္း အခြင့္အေရးနဲ႔အတူ တာ၀န္ယူမႈရွိေနပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္က ၀န္ထမ္းေတြကို လစာတိုးေပးလိုက္သလို ၀န္ထမ္းေတြဘက္ကလည္း ႏုိင္ငံေတာ္ကို အခြန္ျပန္ေဆာင္ရမွာ ေတြရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ ၀န္ထမ္းေတြကလည္း ႏုိင္ငံေတာ္ကို အခြန္ေဆာင္တတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ေလးေတြေတာ့ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ ထားသင့္ပါတယ္။ တဖက္က ႏုိင္ငံေတာ္က အခြန္ေကာက္တယ္ဆိုတဲ့ ေနရာမွာလည္း မွ်မွ်တတပဲ ေကာက္သင့္ပါတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့လူေတြကို wealth tax ေကာက္မယ္ဆို ေကာက္လို႔ရပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ဆင္းရဲသားေတြအေပၚမွာ ေကာက္တဲ့အခြန္ကုိ က်ေတာ့ တရားနည္းလမ္းက်ဖို႔ လိုပါတယ္။ တရားနည္းလမ္း မက်ဖူးဆိုရင္ အခြန္ထမ္းတဲ့ ျပည္သူေတြကလည္း ဘယ္သူမွထမ္းခ်င္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ျပည္သူၾကားမွာလည္း ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖု႔ိ လိုပါတယ္’
ဦးေမာ္သန္း (စီးပြားေရးပညာရွင္)
‘လစာတိုးေပးတဲ့ ရလဒ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႕၀န္ထမ္းေတြ အဂတိလိုက္စားတာကို ေလ်ာ့နည္းေစတယ္၊ ေလ်ာ့နည္းေအာင္ ကိုင္တြယ္လို႔ရလာမယ္။ ၀န္ထမ္းေတြ အဂတိတရားကင္းမွ တိုင္းျပည္တစ္ကယ္ တိုးတက္မႈကို လုပ္ေဆာင္တာ ပိုထိေရာက္မွာပါ။ လစာတိုးတာ တစ္ခုတည္းမဟုတ္ပဲ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ ဘ၀လံုၿခံဳမႈအတြက္ အစီအမံေတြ လုပ္ေပးတာမ်ဳိးလည္း လိုအပ္ပါတယ္’
ဦးႏိုင္မင္းစိုးသိန္း (ကရင္ျပည္နယ္၊ စီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္နယ္၀န္ႀကီး)
‘ကြၽန္ေတာ္တို႔လႊတ္ေတာ္က လစာတိုးေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားပါတယ္။ ဒါကိုအခြန္၀န္ႀကီးက မတိုးႏိုင္ဘူးလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ ခုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေျပာတာေတြကို သူတို႔က ဟိုေရႊ႕ဒီေရႊ႕ လုပ္ေနတယ္။ ၀န္ႀကီးေတြကိုလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္ၿပီးေတာ့ ခန္႔အပ္ထားတာပါ။ ျဖစ္သင့္တာက ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္း မတိုးႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာင္ ငါးဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းေတာ့ တိုးႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆပါ။ တိုးဖို႔ လုပ္ကိုလုပ္ေပးရပါမယ္။ အဲဒီအတြက္ ကြၽန္ေတာ္ထင္တာကေတာ့ အေရးမႀကီးေသးတဲ့ စီမံကိန္းႀကီးေတြရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္ကိုေလွ်ာ့ၿပီး အဲဒီကထြက္လာမယ့္ ဘတ္ဂ်က္ေတြကို တိုးေပးလို႔ရပါတယ္။ အခု ေ၀းလံေခါင္သီေဒသက ၀န္ထမ္းေတြကို ရွားပါးစရိတ္ တိုးေပးတာပဲရွိတယ္။ လစာတိုးေပးတာ မဟုတ္ေသးဘူး။ တစ္၀က္တိုးေပးမယ္ ဆိုရင္ေတာင္ အာဆီယံရဲ႕ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြကို မမီေသးဘူး။ အနည္းဆံုးေတာ့ တစ္၀က္ေလာက္ေတာ့ တိုးေပးသင့္တယ္။ စက္မႈစီမံကိန္းႀကီးေတြကို ေလွ်ာ့ၿပီးေတာ့ လစာတိုးေပးလိုက္ရင္ ျခစားမႈေတြကိုလည္း ကိုင္တြယ္သြားႏိုင္မွာပါ’
ဦးေဂ်ေယာ၀ူ (အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္)
‘လစာတုိးေပးတဲ့ ေနရာမွာ ေဒသတြင္းစံႏႈန္းနဲ႔ ကုိက္ညီဖုိ႔ပဲ အရင္စဥ္းစားသင့္တယ္။ အရင္ေခတ္က အရာရွိငယ္တစ္ေယာက္ရဲ႕လစာက ေရႊတစ္ က်ပ္သား၀ယ္လုိ႔ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ အခု အရာရွိငယ္တစ္ဦးရဲ႕လစာက်ပ္ ရွစ္ေသာင္းတန္းကုိ ခုနစ္သိန္းေက်ာ္အထိ တုိးေပးရမလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ အဓိကေတာ့ ေရႊေစ်းနဲ႔မတုိင္းတာ ေစခ်င္ဘူး။ ကမၻာ့ေငြေၾကး စနစ္မွာလည္း ေရႊပါ၀င္မႈမရွိသေလာက္ ျဖစ္သြားၿပီဆုိေတာ့ ေရႊေစ်းနဲ႔ တုိင္းတာတာထက္ ေငြလဲႏႈန္း၊ ေငြေၾကးေဖာင္းပြႏႈန္း၊ စားသံုးသူဆညႊန္းကိန္းတုိ႔လုိ အေျခအေနေတြ အေပၚမွာပဲ အကဲျဖတ္သင့္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ အာဆီယံစံႏႈန္းမီတဲ့ ၀န္ထမ္းလစာ ျဖစ္သင့္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ (ဒုတိယဥကၠ႒၊ ကေမၻာဇဘဏ္လီမိတက္)
‘ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ႀကီးကေတာ့ ပင္စင္လစာေတြကိုလ ည္း တိုးေပးၿပီးၿပီ ဆိုေတာ့၀န္ထမ္းေတြကိုလည္း လစာတိုးေပးခ်င္တဲ့ သေဘာရွိတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕အေနအထားက အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ တိုးတက္သြားႏိုင္ၿပီး အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ ေျပလည္သြားေစႏုိင္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘ႑ာအခြန္၀န္ႀကီးကေတာ့ လက္ရွိႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဘ႑ာေရး အေျခအေနအရ ၀န္ထမ္းေတြကို လစာတိုးမေပးႏိုင္ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ လစာတိုးေပး ေစခ်င္တာေပါ့ေလ။ ၀န္ထမ္းေတြ ဆိုတာကလည္း ျပည္သူေတြထဲက ျပည္သူေတြပဲမလား။ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ လက္ရွိအေနအထားအရ တိုးမေပးႏုိင္ေသးဘူးဆိုရင္ ေတာင္မွ ဒီတစ္ႏွစ္အတြင္းေတာ့ တိုးေပးႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း ၀န္ထမ္းေတြ အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ အလုပ္လုပ္သြားႏုိင္မွာပါ။’
ဦးမ်ဳိးေအာင္ (အယ္ဒီတာခ်ဳပ္၊ မ်က္ေမွာက္ေရးရာမဂၢဇင္း)
‘ အခုလႊတ္ေတာ္မွာ သူရဦးေရႊမန္းက ၀န္ထမ္းေတြအေနနဲ႔ လစာေငြ မလံုေလာက္မႈေၾကာင့္ အက်င့္ပ်က္ေနၾကတယ္လို႔ ေျပာသြားတာ သိပ္မွန္ပါတယ္။ တစ္ဖက္က ၀န္ႀကီးျဖစ္သူရဲ႕ ရွင္းလင္းခ်က္ကလည္း ဟုတ္တာပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဘ႑ာေငြ အေျခအေနကို သိခြင့္မွမရခဲ့ၾကတာ။ ဘတ္ဂ်က္ကိုလည္း အခုမွ ထုတ္ျပန္တာေလ။ စီမံခန္႔ခြဲရတာ အခက္အခဲရွိေကာင္း ရွိႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ဖက္ကျပန္ၾကည့္ရင္လည္း ၀င္ေငြမေလာက္မငွနဲ႔ ႐ုန္းကန္ေနရတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ဘ၀ကို ျပန္ၾကည့္ပါဦး။ တစ္ၿပိဳင္တည္း တိုးေပးလို႔မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆိုရင္ အသုတ္လိုက္ခြဲၿပီး တိုးဖို႔စဥ္စားေစခ်င္ပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာလည္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းခ်ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းခ်တယ္ ဆိုတာ ကုန္သည္ပြဲစားကို ဖမ္းဆီးအေရးယူဖို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ မလိုလားအပ္တဲ့ ကုန္က်စရိတ္ေတြ ကုန္က်ေနရ တာကိုေလ်ာ့ခ်ဖို႔လုပ္ရပါမယ္။ ၀န္ထမ္းေတြကေတာ့ မစားေလာက္ရင္ လုပ္မွာပဲ။ စားေလာက္ရဲ႕သားနဲ႔ လုပ္ေနတဲ့သူေတြေတာင္ ရွိတာပဲဗ်ာ။’
ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕မွ အၿငိမ္းစား သစ္ေတာ၀န္ထမ္း တစ္ဦး
‘လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားအတုိင္း ဆိုရင္ အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြကို လစာတိုးေပး သင့္ပါတယ္။ ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ရဲ႕ လစာဟာ တစ္လကို တစ္သိန္း ေလာက္ရမွ ေနလို႔ထိုင္လို႔ရတဲ့ အေနအထားပဲရွိေသးတယ္။ ေျပာင္ေျပာင္ေရာင္ေရာင္ ေနလို႔ရတဲ့ အေျခအေန မဟုတ္ေသးဘူး။ အျပင္မွာ causal တစ္ေယာက္က တစ္ေန႔ကို အရင္တုန္းက ၃၀၀၀ က်ပ္ရတယ္။ အခုဆိုရင္ ကြၽမ္းက်င္လက္သမား ဆရာတစ္ေယာက္ကို ၄၅၀၀၊ ၅၀၀၀က်ပ္ မေပးရင္ မရေတာ့ဘူး။ ၄၅၀၀က်ပ္ ပဲထား၊ တစ္လကို ၁၃၅၀၀၀ က်ပ္ရေနၿပီ။ အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြမွာ နည္းျပတစ္ေယာက္ရဲ႕လစာေတာင္ တစ္သိန္းမျပည့္ေသးဘူး။ သူတို႔ ဘယ္လိုေနထိုင္စား ေသာက္ၾကမလဲ။ အစိုးရက အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြကို အခြန္ကရတဲ့ေငြနဲ႔ လစာေပးတယ္။ ဒီေတာ့ အစိုးရဘက္အပိုင္းမွာ အခြန္မွန္မွန္ ေကာက္ရဖို႔ အေရးႀကီးလာၿပီ။ အခြန္ကိုရေအာင္ ေကာက္ရမယ္။ အခြန္ထမ္းေတြ စိတ္ပါလက္ပါ အခြန္ေပးခ်င္လာေအာင္ အခြန္စနစ္မ်ဳိးျဖစ္ရမယ္။ အခြန္ဆိုတာေပးခ်င္တဲ့သူ နည္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခြန္ေကာက္ခံမႈ စနစ္ မွန္ကန္ဖို႔လိုတယ္။ စင္ကာပူမွာဆိုရင္ ႏုိင္ငံျခားသား တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘာပဲ၀ယ္၀ယ္ GST အတြက္ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ဆိုင္က အခြန္အတြက္ ပိုေကာက္တယ္။ အဲဒီေငြကိုသူတို႔က အခြန္ဌာနကိုေပးတယ္။ သူတို႔က ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ေကာက္ၿပီး ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ပဲ အခြန္ဌာနကိုပို႔တာ ဆိုေတာ့ တိတိက်က် မွန္မွန္ကန္ကန္ရတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာက အခြန္ကို လူေတြက ေကာက္တယ္။ လူေတြကေကာက္ရင္ ညႇိတယ္ဆိုတဲ့ အဆင့္ျဖစ္လာၿပီ။ ဒီေတာ့ အခြန္မွန္မွန္ရဖို႔ ဆိုရင္ လူေတြနဲ႔လုပ္တဲ့ အစားစက္ေတြနဲ႔ လုပ္တာမ်ိဳးျဖစ္သင့္တယ္’ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဦးကိုကိုႀကီး (ျမန္မာႏုိင္ငံ အင္ဂ်င္နီယာအသင္း၊ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး)
‘ေယဘုယ်အားျဖင့္ ၾကည့္ရင္ ၀န္ထမ္းေတြကို လစာတိုးေပးတာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တဘက္ကလည္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ လိုပါေသးတယ္။ လစာတိုးေပးလိုက္လို႔ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ လိုက္တက္မယ္ဆိုရင္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြတာပဲ အဖတ္တင္သြားမွာပါ။ ဒီကိစၥကို ကိုင္တြယ္တဲ့ေနရာမွာ ႏုိင္ငံတကာ ပညာရွင္ေတြနဲ႔လည္း ေဆြးေႏြး သံုးသပ္သင့္ပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ၀န္ထမ္းဦးေရက ၆ သန္းမရွိပါဘူး။ သူတို႔ကို တုိးေပးတာ ေကာင္းေပမယ့္ အျခား၀န္ထမ္း မဟုတ္တဲ့သူေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ တဖက္ကလည္း ပုဂၢလိက ကုမၸဏီေတြက လိုက္တိုးဖို႔ လုိလာတဲ့အခါ ကုမၸဏီႀကီးေတြအတြက္ ျပႆနာ မရွိေပမယ့္ ကုမၸဏီငယ္ေလးေတြ အတြက္ ၀န္ထမ္းဦးေရေလွ်ာ့ခ်တာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အမ်ဳိးသားေရး အက်ဳိးစီးပြားဆိုတာကို ေရွ႔႐ႈၿပီး သြင္းကုန္ေတြကို ကန္႔သတ္ထားမယ္ဆိုရင္ ေနာက္တစ္ခု ကုန္ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းဖို႔ ဆုိရင္ အဲဒီနည္းလမ္းက သိပ္မသံုး၀င္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္မႈရွိမွ၊ ဥပမာ-စားအုန္းဆီလိုမ်ဳိး ဖြင့္ေပးလိုက္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ အၿပိဳင္အဆုိင္ျဖစ္လာရင္ ေစ်းအရမ္းတင္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ အဲလို ေထာင့္လိုမ်ိဳးေတြကေန စဥ္းစားသံုးသပ္ၿပီး စနစ္တက်အေျဖရွာၿပီးမွ ၀န္ထမ္းေတြကို လစာဘယ္ေလာက္ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးေပးသင့္တယ္ဆိုတာမ်ိဳး ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္’
စာေရးဆရာ ေကာင္းသန္႔
‘၀န္ထမ္းေတြကို လစာတိုးေပးတဲ့အခါမွာ လက္ရွိ အေနအထားအရေတာ့ လစာတိုးေပးတာထက္ အျခား facility ပိုင္းေတြ တိုးေပးတာက ပိုၿပီးအဆင္ေျပမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ဥပမာ-၀န္ထမ္းမိသားစုေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး၊ ကေလးေတြ ပညာေရးအတြက္ တစ္ႏွစ္ကို ဘယ္ေလာက္ေထာက္ပံ့မယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြနဲ႔ အကူအညီေပးသင့္သလို တဖက္ကလည္း ၀န္ထမ္းေတြ အလုပ္လုပ္ေအာင္ တြန္းအားေပးဖို႔ လိုတယ္။ တခ်ိဳ႕အစိုးရ႐ံုးေတြမွာဆိုရင္ ၀န္ထမ္းေတြက နာမည္ေပါက္ ထားတာပဲရွိတယ္။ ႐ံုးသြားမတက္ဘူး။ အခ်ိန္တန္မွ လစာသြားထုတ္တယ္။ အခ်ိန္တန္ရင္ ပင္စင္ရတယ္။ အဲဒါေတြရွိေနရင္ အလုပ္လည္း မၿပီးေျမာက္ဘူး။ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ဘတ္ဂ်က္လည္း ဆံုး႐ံႈးတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ capacity လည္းက်တယ္။ တေလာက ၀န္ႀကီးတစ္ပါးနဲ႔ စကားေျပာျဖစ္တယ္။ သူကိုယ္တုိင္ အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြထဲမွာ အလုပ္မလုပ္တဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ မ်ားေနတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေျပာတယ္။ ဒီ၀န္ထမ္းေတြကို ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ရင္ေတာ့ တကယ္ အလုပ္လုပ္တဲ့ ၀န္ထမ္းေတြကို ပိုတိုးေပးႏုိင္တယ္လို႔ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ တဘက္က အလုပ္လက္မဲ့ ျပႆနာေတြ ေပၚလာရင္ အသံေတြကလည္း ညံလာအံုးမယ္။ အဲေတာ့ အခုလိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို သြားေနတဲ့ကာလမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ မူ၀ါဒတစ္ရပ္ကို ခိုင္ခုိင္မာမာျပဌာန္းၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔၊ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အျမင္ကိုယူႏုိင္ဖို႔ ေအာက္ေျခမွာ တကယ္ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေနအထားေတြကို သိႏုိင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္’
ဦးမ်ိဳးလႈိင္ေဆြ (မူဆယ္/နမ့္ခမ္းကုန္သည္ႀကီးမ်ား အသင္း)
‘အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ ၀န္ထမ္းလစာကို တိုးကိုတိုးမွရမွာပါ။ ဘယ္ေလာက္ တိုးေပးမယ္ဆိုတာေတာ့ ျပန္လာမယ့္ Impact နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ၿပီး တိုးေပးမယ့္ ႏႈန္းကိုတြက္ခ်က္ရမွာပါ’
ဦးရဲမင္းေအာင္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါးလုပ္ငန္းအသင္း၊ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး)
‘၀န္ထမ္းေတြလစာတိုးဖို႔ အဆိုကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေ႐ႊမန္း ကိုယ္တိုင္တင္သြင္းေတာ့ ၀န္ထမ္းအမ်ားစုက လာမယ့္ဘ႑ာႏွစ္မွာ တိုးေတာ့မယ္လို႔ တစ္ထစ္ခ်ယံုၾကည္ထားၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေ၀းလံေခါင္းဖ်ားတဲ့ ေဒသက ၀န္ထမ္းေတြမွ ၾကပ္တည္းၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၿမိဳ႕ေပၚမွာေနၿပီး ၾကပ္တည္းေနၾကတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြအမ်ားႀကီးပါ။ အားလံုးျပင္ဆင္ၿပီးမွ လစာတိုးေပးတာ ေကာင္းေပမယ့္ ျဖစ္ႏိုင္သမွ် ျမန္ျမန္တိုးေပးတာ အေကာင္းဆံုးပါ။ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္မွာ တိုးေပးႏိုင္တယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိေပမယ့္ အခုလို တစ္ႏွစ္ေနာက္ဆုတ္တာဟာ ၀န္ထမ္းေတြ ၀မ္းေရးေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ေနာက္ ထပ္တစ္ႏွစ္ မဟုတ္တာ လုပ္ခိုင္းလိုက္တာပဲ’
မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး အတြင္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ အရာထမ္းတစ္ဦး
‘ကြၽန္မ မူလတန္းျပဆရာမပါ။ လစာ ၅၂၀၀၀ ပဲရတယ္။ မိသားစုတစ္စုလံုး ဒီေငြနဲ႕ရပ္တည္လို႔မရေတာ့ မျဖစ္မေန က်ဴရွင္ျပရေတာ့တာေပါ့။ လစာေတြတိုးမယ္လို႔ သတင္းၾကားေတာ့၀ မ္းသာပါတယ္။ တိုးလည္း တိုးေပးေစခ်င္ပါတယ္။ ေက်ာင္းဆရာမေတြ က်ဴရွင္မျပရဘူးလို႔ ညႊန္ၾကားခ်က္ရွိေပမယ့္ လစာနဲ႔မလံုေလာက္ေတာ့ အာလံုးနီးပါး က်ဴရွင္ျပေနရတယ္။ ေက်ာင္းမွာလည္း ပင္ပန္းခဲ့ေတာ့ က်ဴရွင္မျပခ်င္ပါဘူး။ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ မတက္သာလို႔သာ ဆရာမေတြအေနနဲ႔လည္း က်ဴရွင္ျပေနတာပါ။ ကြၽန္မအေနနဲ႔ လစာသာ တကယ္တိုးခဲ့ရင္ က်ဴရွင္မျပေတာ့ဘူးလို႔ စဥ္းစားထားတာပါ။ အခုေတာ့ ဒီႏွစ္ မတိုးေသးဘူးဆိုေတာ့။ ကိုယ့္အေနနဲ႔လည္း စာသင္တာက လြဲရင္ ဘာမွမလုပ္တတ္ေတာ့ ေနာက္ေက်ာင္းဖြင့္ရင္လည္း ဒီလိုပဲ က်ဴရွင္ျပရဦးမွာပါပဲ’
မႏၱေလးၿမိဳ႕ရွိ အလယ္တန္း ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းမွ မူလတန္းျပ ဆရာမတစ္ဦး
‘လစာတိုးေပးသင့္တယ္။ ဘယ္ႏွစ္ဆဆိုတာထက္ ေအာက္ေျခကို ဘယ္ေလာက္၊ အေပၚကို ဘယ္ေလာက္ဆိုတာမ်ိဳး ျဖစ္သင့္တယ္။ တေျပးညီ တိုးတာမ်ဳိး မျဖစ္သင့္ဘူး။ ၀န္ထမ္းေတြ လစာနည္းရင္ corruption မ်ားလာတယ္။ ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ရဲ႕ လစာက တစ္သိန္းေတာင္ မျပည့္ေတာ့ တစ္ေနရာရာမွာေတာ့ ညႇစ္ရမွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ corruption ဆိုတာ ရွိလာတာ။ လစာနည္း ၀န္ထမ္းေတြကို ဘယ္ႏွယ္ရာခိုင္ႏႈန္း ဆိုတာမ်ိဳး၊ လစာမ်ားတဲ့သူေတြကို ဘယ္ေလာက္ဆုိတာမ်ဳိး မွ်မွ်တတနဲ႔ တစ္ဘက္ေစာင္းနင္း မျဖစ္ေအာင္ တိုးေပးဖို႔လုိတယ္။ အထူးသျဖင့္ လစာနည္း၀န္ထမ္းေတြကို ျပန္ၾကည့္သင့္တယ္။ ၀န္ထမ္းေတြကလည္း ႏုိင္ငံေတာ္ က လစာတိုးေပးတဲ့အတုိင္း အလုပ္လုပ္ဖို႔လိုတယ္’
ဦးေဇာ္၀င္း (ဆည္ေျမာင္းဦးစီးဌာနမွ အျငိမ္းစား၊ ဒုညႊန္ခ်ဳပ္)
‘အခုကိစၥကလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အၿပီးအျပတ္ ဆံုးျဖတ္ထားတာေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူ။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို ေရာက္လို႔ရွိရင္ေတာ့ ထပ္ၿပီး ေဆြးေႏြး သံုးသပ္လို႔ ရေသးတယ္။ ၀န္ထမ္းကို အကယ္၍ လစာတိုးေပးဖို႔ ႏုိင္ငံေတာ္ပိုင္းမွာ အခက္အခဲရွိေနတယ္ဆိုရင္ ရွားပါးစရိတ္ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ အေထာက္အပံ့ ေပးတယ္ဆိုရင္လည္း ၀န္ထမ္းေတြအတြက္ေတာ့ ထြက္ေပါက္တစ္ခုပဲ။ အရင္တုန္းက ၀န္ထမ္းေတြကို ရွားပါးစရိတ္ေပးခဲ့တာ ရွိခဲ့ဖူးတယ္။ အခုလည္း အဲလိုပံုစံမ်ိဳး အတုိင္းပံ့ပိုးေပးတာမ်ိဳး လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၀န္ထမ္းေတြလည္း အဆင္ေျပလာႏုိင္တယ္’
ဦးခင္ေမာင္ (ပင္စင္ဦးစီးဌာန၊အၿငိမ္းစား ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္)
‘ကြၽန္မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အျမင့္ဆံုး အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳၿပီးသားဆိုေတာ့ အားလံုးကေသခ်ာေပါက္ တိုးၿပီလို႔ပဲ တြက္ထားၾကတာ။ ကြၽန္မတို႔၀န္ထမ္းေတြ အကုန္လံုးက လစာေတြ တိုးေပးမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကတာ၊ တိုးမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာ မတိုးဘူးဆိုေတာ့ အားလံုး စိတ္ပ်က္ကုန္တာေပါ့’
ေနျပည္ေတာ္ရွိတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ၀န္ထမ္းတစ္ဦး
Eleven Media Group
0 comments:
Post a Comment