MSF ၏ ညႊန္ၾကားေရးမႉး မစၥတာ Arjan Hehenkamp (ယာ) ႏွင့္ MSF အဖြဲ႔၏
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ Perer Paul de Groote (ဝဲ) (ဓာတ္ပံု –
ဧရာဝတီ)
ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္တြင္ နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႕
(MSF/AZG) က မြတ္စလင္မ်ားဘက္မွ ပါ၀င္ပက္သက္မႈ မ႐ွိခဲ့ေၾကာင္း လူသိ႐ွင္ၾကား
ထုတ္ျပန္ေပးရန္ အစိုးရထံ ေတာင္းဆိုလိုက္ေၾကာင္း သိရသည္။
ထိုျဖစ္စဥ္တြင္ MSF အေနျဖင့္ ေနာက္ကြယ္မွ ပါ၀င္ပက္သက္ခဲ့သည္ဆိုသည့္
ေကာလာဟလ မ်ားေၾကာင့္ ၎တို႔ အဖြဲ႔အစည္းကို အစိုးရစစ္တပ္မွ
လာေရာက္႐ွာေဖြေသာ္လည္း ဘာမွမေတြ႔ခဲ့သည္ကို အစိုးရ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားက အသိအမွတ္
ျပဳၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ ယေန႔အခ်ိန္အထိ လူသိ႐ွင္ၾကား ထုတ္ျပန္ေပးမႈ
မ႐ွိေသးေၾကာင္း MSF ၏ ညႊန္ၾကားေရးမႉး မစၥတာ Arjan Hehenkamp က ေဖေဖာ္ဝါရီ ၈
ရက္ေန႔က က်င္းပသည့္ သတင္းစာ႐ွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာသည္။
“ေကာလာဟလေတြ ေပၚမွာပဲ မူတည္ၿပီးေတာ့ မဆံုးျဖတ္ပါနဲ႔လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
အဲဒီ ေကာလာဟလေပၚမွာ မူတည္ ဆံုးျဖတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ရွာေဖြခံရတဲ့ အဆင့္အထိ
ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အမ်ားႀကီး ထိခိုက္နစ္နာပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
MSF သည္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ ကိစၥကိုသာ ဦးတည္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး
က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ျခင္း ကိစၥ၊ ဘာသာေရး ကိစၥ၊ ႏိုင္ငံေရးကိစၥ မ်ားအေပၚ
စိတ္၀င္စားျခင္းမ႐ွိေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ယခု ျဖစ္ပ်က္မႈမ်ားတြင္ မည္သူမွားသည္၊ မည္သူမွန္သည္ကို
မသံုးသပ္လိုေၾကာင္း၊ ၎တို႔သည္ မည္သည့္လူမ်ိဳးကိုမဆို ကူညီေပးေနသည္ ဆိုေသာ
အျမင္မ်ားျဖင့္ သံုးသပ္ေပးရန္အတြက္ အစိုးရႏွင့္ ေဒသတြင္း လူထုကို မစၥတာ
Arjan Hehenkamp က တိုက္တြန္း လိုက္သည္။
MSF အဖြဲ႔သည္ ရခိုင္ေဒသတြင္သာ မကဘဲ တျခားေသာ ပဋိပကၡျဖစ္ပ်က္ေနေသာ
ေနရာမ်ားတြင္လည္း အလုပ္လုပ္ေနေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီး ထိုသို႔ ပဋိပကၡ ျဖစ္စဥ္တြင္
အနည္းအက်ဥ္းမွ် ပါ၀င္ပက္သက္ခဲ့လွ်င္လည္း ညႊန္ၾကားေရးမႉး တဦးအေနျဖင့္
အရင္ဦးဆံုး ကိုင္တြယ္ ေျဖ႐ွင္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ယခုလက္႐ွိ အခ်ိန္တြင္ MSF ကို ရခိုင္လူထုအေနျဖင့္ လက္မခံႏိုင္ျခင္းမွာ
ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡ၏ သေဘာသဘာ၀ မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ MSF တြင္
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၂၀ ကာလအတြင္း ယခုကဲ့သို႔ လူမ်ိဳးစု ၂ စုအၾကား
ၾကားညပ္ခံရသည့္ ျဖစ္ရပ္ မေတြ႕ႀကံဳခဲ့ဖူးေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။
“က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဆရာ၀န္ေတြဟာ ေဆးကုသမႈ လိုအပ္ခ်က္ေပၚမွာ
မူတည္ၿပီးေတာ့ ကုသေပးေနတာ၊ က်န္တဲ့အေပၚမွာ ခြဲျခားဆက္ဆံတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ရင္
ျငင္းဆိုမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေသခ်ာတာ တခုကေတာ့ လူမ်ိဳးစု ၂ ခု အတြင္းမွာ
လူမ်ိဳးစုတစုကေန ေနာက္တစုကို ျမင္တဲ့အျမင္ေၾကာင့္
က်ေနာ္တို႔ရဲ႕လုပ္ငန္းအေပၚမွာ လာထိခိုက္မႈ ရွိတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ” ဟု ၎က
ဆက္ေျပာသည္။
လူမ်ိဳးစု ၁ စုကို ကူညီသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ ေနာက္လူမ်ိဳးစုက အျမင္မၾကည္လင္
မႈမ်ားသည္ ယခုကဲ့သို႔ ျပႆနာ မျဖစ္ခင္ကတည္းက ႐ွိေနၿပီးသား ျဖစ္ေၾကာင္း၊
ထုိ႔အျပင္ ယခု ျဖစ္စဥ္၌ ၎တုိ႔အဖြဲ႔အစည္းမွ ၀န္ထမ္းတခ်ိဳ႕သည္
လက္နက္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပါ၀င္ပက္သက္မႈမ်ား ရွိသည္ဟု စြပ္စြဲမႈမ်ား
ရွိေနသည္ကိုလည္း သူက ျငင္းဆန္ေၾကာင္း Arjan Hehenkamp က ဆုိသည္။
MSF အဖြဲ႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ ေနသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀
ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႔အျပား တြင္
ပံုစံမ်ိဳးစံုျဖင့္ အလုပ္လုပ္ေပးေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္း တခုျဖစ္ေၾကာင္း၊
ႏွစ္႐ွည္ က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈေပးေသာ အဖြဲ႔စည္းတခုျဖစ္သကဲ့သို႔ အေရးေပၚ
က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကိုလည္း လုပ္ေပးေနေၾကာင္း MSF အဖြဲ႔၏
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ Perer Paul de Groote က ရွင္းျပသည္။
MSF အဖြဲ႔၏ အႀကီးမားဆံုး စီမံကိန္းသည္ HIV ႏွင့္ တီဘီေရာဂါ
ေ၀ဒနာ႐ွင္မ်ားကို ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးေသာ
လုပ္ငန္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
HIV လူနာမ်ားမွ လူ ၅ ေသာင္းမွ် ေဆး၀ါးကုသမႈ ကုထံုးရ႐ွိေနၿပီး MSF အဖြဲ႔မွ
လူ ၃ ေသာင္းကို ကုသမႈ ေပးထားေၾကာင္း သိရသည္။ တီဘီ လူနာမ်ားအတြက္ ႏွစ္စဥ္ လူ
၃ ေထာင္ကို ကုသမႈေပးေနေၾကာင္း၊ အဆိုပါ လူနာ မ်ားသည္ HIV ႏွင့္ ယွဥ္တြဲကာ
ေဝဒနာ ခံစားေနေသာ လူနာမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တု႔ိ ေနာက္ထပ္ တိုးခ်ဲ႕ကုသေပးေနတာက ေဆးယဥ္ပါးေနတဲ့ တီဘီ
လူနာေတြအတြက္ ကုထံုးေတြ ထပ္ေပး ေနပါတယ္။ မၾကာခင္ကမွ အစိုးရကလည္း
ကခ်င္ေဒသမွာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အကူညီေပးလို႔ ရတယ္လို႔
ေျပာတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီေဒသခံေတြကို အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔
ထင္ပါတယ္” ဟု မစၥတာ Perer ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ MSF အဖြဲ႔၌ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ၀န္ထမ္းမ်ားကို
က်န္းမာေရး ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ေခ်ာေမာစြာ ေဆာင္႐ြက္မရေအာင္
လူတခ်ိဳ႕က ၿခိမ္းေျခာက္ေႏွာင့္ယွက္မႈမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ႀကံဳေနရေၾကာင္း၊ အေရးေပၚ
က်န္းမာေရး ေစာင့္ေ႐ွာက္ရန္လိုအပ္ေသာ လူနာမ်ားကို ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုသို႔
လႊဲေျပာင္းေပးရာတြင္လည္း အခက္အခဲမ်ားေတြ႕ႀကံဳေနရၿပီး အခ်ိန္မီ
မေရာက္႐ွိေသာေၾကာင့္ အသက္ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ား႐ွိေနေၾကာင္း MSF အဖြဲ႕က
သတင္းထုတ္ျပန္ ထားသည္။
၎တို႔ အဖြဲ႔ေရာက္႐ွိခဲ့ေသာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈ
ျပင္းထန္ေသာ ကေလးငယ္မ်ားကို ေတြ႕႐ွိခဲ့ရၿပီး အေရျပားေရာဂါ၊ နာတာ႐ွည္
ေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါ၊ သန္ထျခင္း၊ အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္း ဆိုင္ရာ ေရာဂါႏွင့္
၀မ္းပ်က္ ၀မ္းေလ်ာေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည္ကိုေတြ႕ရေၾကာင္း အဆိုပါ
ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ပါ၀င္သည္။
MSF အေနျဖင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ႐ွိ႐ွိျဖင့္ မည္သူ႔ကိုမဆို ၎တို႔ႏွင့္
လာေရာက္ စကားေျပာရန္ ႀကိဳဆိုထားေၾကာင္း၊ ရခိုင္လူထု အေနျဖင့္ ယင္းတုိ႔ကို
ျပန္လည္လက္ခံရန္အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအဖြဲ႔၊ ဘာသာေရး
ေခါင္းေဆာင္မ်ားထံတြင္ အႀကံဉာဏ္မ်ား ရယူခဲ့ေၾကာင္း Arjan Hehenkamp
ကေျပာသည္။
“ဒီကိစၥနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔လည္း
စကားေျပာျဖစ္ပါတယ္။ ရဟန္းပ်ိဳအဖြဲ႔ ေတြနဲ႔လည္း စကား ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔က
ဘယ္လိုအႀကံဉာဏ္ရလဲ ဆိုရင္ အရင္ဦးဆံုး စၿပီးေတာ့ ညင္ညင္သာသာနဲ႔
အလုပ္လုပ္ပါ၊ တစ္ခုခုမလုပ္ခင္ တိုင္ပင္ပါ၊ သူတုိ႔ကိုေမးျမန္းပါ၊ ျပႆနာ
ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခ်ိဳ႕၊ လူတခ်ိဳ႕နဲ႔ စကားေျပာႏိုင္တဲ့ ပံုစံမ်ိဳး
လုပ္ပါလို႔ အႀကံေပးပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။