မဟာသီယာမိုဟာမက္ႏွင့္ မေလး႐ွား တရားစီရင္ေရးစနစ္ ပ်က္စီးမွဳ

Daniel Kane၊ ၊“ ယေန႔မေလး႐ွားႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရးက႑ (Judicial Brach)

ကို ကိုယ္စားျပဳေနၾကေသာ မေလး႐ွားတရား႐ံုးမ်ားအေနႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ (Executive Branch)

မွ အာဏာရႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအၾကိဳက္လိုက္ၿပီး စီရင္ခ်က္ခ်ေပးလာေနၾကသည္မွာ ယခင္ဝန္ႀကီး

ခ်ဳပ္ျဖစ္သူ မဟာသီယာမိုဟာမက္ (Mahathir Mohamad) ေၾကာင့္ျဖစ္သည္”

ဟု အျငိမ္းစားမေလး႐ွားတရားသူႀကီးခ်ဳပ္တဦးျဖစ္သူ မိုဟာမက္ဇာအိဒ္ဒင္ (Mohd Dzaiddin Abdullah)
မွစေနေန႔၌ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ မဟာသီယာလက္ထက္ (၁၉၈၀) ခုႏွစ္၌ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ
ဥပေဒ (Federal Constitution) ၏ အပိုဒ္ (၁၂၁) အား ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ခဲ့မွဳေၾကာင့္ မေလး႐ွားတရားစီ
ရင္ေရးစနစ္၏ လက္တံမ်ားမွာ ျဖတ္ေတာက္ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည္ အၿငိမ္းစားတရားသူႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္သူ ဇာအိဒ္ဒင္
မွ ေထာက္ျပခဲ့သည္။

မေလး႐ွားတရားသူႀကီးခ်ဳပ္တဦးျဖစ္ခဲ့သူ မိုဟာမက္ဇာအိဒ္ဒင္

မဟာသီယာလက္ထက္ အဆိုပါဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒျပင္ဆင္မွဳအရ တရား႐ံုးမ်ားအေနႏွင့္ အမွန္အတိုင္း
လြတ္လပ္စြာတရားစီရင္မွဳျပဳႏုိင္ေသာ တရားစီရင္ေရးအာဏာအား လက္လြတ္ဆံုး႐ွံဳးခဲ့ရၿပီး၊ မေလး႐ွား
လႊတ္ေတာ္မွ သတ္မွတ္ေသာ တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္အတိုင္းအတာမွ်သာ႐ွိေတာ့သည္။ အဓိပၸာယ္မွာ မေလး
႐ွားလႊတ္ေတာ္ (Parliament) ၏အခြင့္အာဏာသည္ မေလး႐ွားတရားစီရင္ေရးစနစ္ (Judiciary) ထက္
ပိုမိုေနသည္ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ထိုအခါ လႊတ္ေတာ္အားထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္မွာ အမ္ႏို (UMNO) ဟုေခၚေသာ
မေလးလူမ်ဳိးစြဲပါတီမွဦးေဆာင္ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ အမ်ဳိးသားတပ္ဦး ဟုအဓိပၸာယ္ရေသာ လက္႐ွိအာဏာရ
(Barison Nasional) ညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႕ျဖစ္ေန၍ ၄င္းတို႔ႏွင့္ပတ္သက္ေနသည့္ အမွဳအခင္းမ်ား၊ အထူးသျဖင့္
ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ဘာသာေရးအမွဳမ်ားတြင္ ၄င္းတို႔ကိုမ်က္ႏွာသာေပးထားေသာ စီရင္မွဳမ်ားကိုသာ တရားသူႀကီး
မ်ားမွ ႀကိဳက္ႀကိဳက္မႀကိဳက္ႀကိဳက္ လုပ္ေဆာင္ေပးလာရေတာ့သည္။ ထုိအခါ အဂတိလိုက္စားမွဳမ်ားကို
က်ဴးလြန္လာၾကရေလေတာ့၏။

တရားေရးက႑၌ လႊတ္ေတာ္မွခြင့္ျပဳေပးေသာ တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာသာ႐ွိသည္ဆို၍ လြတ္လပ္၍မွ်တမွဳ
႐ွိေသာ တရားစီရင္ေရးစနစ္အား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑မွ ၾသဇာေညာင္းေအာင္လုပ္ခဲ့သည့္ ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္
(Constitutional Amendment of Article 121) သည္ စက္ဆုပ္႐ြံ႐ွာဖြယ္ရာေကာင္းလွသည္ဟု တခ်ိန္က
မေလး႐ွားတရားစီရင္ေရးစနစ္၏ အႀကီးအကဲတဦးျဖစ္ခဲ့သည့္ ဇာအိဒ္ဒင္မွ ထုတ္ေဖၚေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ မိမိ၏အျမင္အရ တရားစီရင္ေရးသည္ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ အလြန္ပင္အေရးပါၿပီး အေျခခံ
က်ေသာအစိတ္အပိုင္းတခုျဖစ္ၿပီး ထိုဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္သည္ အမွန္တရားအတုိင္း လြတ္လပ္စြာေဆာင္
႐ြက္ႏိုင္ေသာ တရားစီရင္ေရးသေဘာတရားမွ တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္အတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑မွ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား၏ မ်က္ႏွာမ်ားကိုၾကည့္ေနရသည့္အဆင့္ျဖစ္သြားခဲ့ရသည္… မေလး႐ွားတရားစီရင္ေရးစနစ္သည္ မေတာ္မတ
ရားႏွင့္သိကၡာမဲ့ေသာ မည္သည့္အစိုးရမ်ဳိးမဆို၏ လက္နက္ကိရိယာတခုမျဖစ္သင့္ ” ဟု ဇာအိဒ္ဒင္မွဆိုသည္။

မလာယာျပည္ေထာင္စု၏ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ေ႐ြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရသူ တြန္ကူအဗၺဒူရာမန္ (ဝဲမွဒုတိယေျမာက္)

ယေန႔ မေလး႐ွားႏိုင္ငံ၏အေ႐ွ႕တြင္ျဖစ္တည္ခဲ့ေသာ မလာယာျပည္ေထာင္စု (Federation of Malaya) ၏

ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တြန္ကူအဗၺဒူရာမန္ (Tunku Abdul Rahman) ၏ေမြးေန႔အထိမ္းအမွတ္ႏွင့္ Think Tank


တခုျဖစ္ေသာ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ စီးပြားေရးရာအဖြဲ႔ (Institute of Democracy and Economic Affairs, IDEAS)

၏ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ေအာက္ေမ့ဖြယ္အခမ္းအနားတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္း၌ တရားစီရင္ေရးစနစ္သည္

အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ႏွင့္ ဥပေဒျပဳေရးက႑ (၂) ရပ္လံုးႏွင့္မသက္ဆိုင္ပဲ အျပည့္အဝလြတ္လပ္စြာတည္႐ွိသင့္သည္ဟု

ဇာအိဒ္ဒင္မွအေလးအနက္ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။
(၁၉၈၈) တြင္မေလး႐ွားႏိုင္ငံ၌ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာအေရးအခင္း (1988 Malaysian

Constitutional Crisis) တြင္ မေလး႐ွားတရားေရး႒ာနအႀကီးအကဲျဖစ္သူ မုိဟာမက္ဆာလဲရ္အဘာ့စ္ (Lord

President Tun Mohamed Salleh Abas) အား ထိုစဥ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္သူ မဟာသီယာမွ ထုတ္ပယ္ခဲ့ၿပီး၊

ဒီမိုကေရစီစနစ္ႏွင့္ဆန္႔က်င္ေသာ ထိုလုပ္ရပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ မဟာသီယာအား ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းမွ

အႀကီးအက်ယ္႐ွံဳ႕ခ်ခဲ့ၾက၏။ အဆိုပါကိစၥသည္ မေလး႐ွားအစိုးရ၏လက္တံႏွစ္ခုျဖစ္ေသာ တရားစီရင္ေရး


(Judicial Branch) ႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး (Executive) က႑ာႏွစ္ရပ္၏ အဆင့္အတန္း၊ အေနအထားမ်ားႏွင့္

ပတ္သက္၍ မဟာသီယာႏွင့္ မုိဟာမက္ဆာလဲရ္အဘာ့စ္တို႔အၾကား အျမင္မတူပဲ အယူအဆေရးရာအားျဖင့္

ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခဲ့ၾကရာမွ ထိုအေရးအခင္းေပၚေပါက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဇာအိဒ္ဒင္မွဆိုသည္။
(၁၉၈၈) အေရးအခင္းႏွင့္ အလားတူအေရးအခင္းမ်ား ဘယ္ေတာ့မွထပ္မံမျဖစ္သင့္ေတာ့ဟု ေ႐ွ႕ေနမ်ားအသင္း၏

အႀကီးအကဲ (Bar Council Presiedent) ျဖစ္သူ လင္မ္ခ်ီဝီး (Lim Chee Wee) မွလည္းဆိုခဲ့သည္။
“ယခုအခ်ိန္၌မူ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအေရးအခင္းျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ (၈၈) ေန႔မ်ားသို႔ ဘယ္ေတာ့မွျပန္သြားလို႔မရေတာ့ပဲ၊ အာဏာရအစိုးရမွလိုလားသည့္အတိုင္းမဟုတ္ေသာ တရားစီရင္မွဳတခုကိုျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ တရားေရးက႑ (Judicial

Branch) မွ တရားသူႀကီးမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ (Executive Branch) ၏ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တဦးမွ ထုတ္ပယ္ႏိုင္ရန္

ဘယ္ေတာ့မွခြင့္မျပဳႏိုင္ေတာ့ပဲ ၈၈ အေရးအခင္းကဲ့သုိ႔ အလားတူျဖစ္ရပ္မ်ား မည္သည့္အခါမွထပ္မံျဖစ္ေပၚမလာရန္
လုပ္ေဆာင္ၾကရမည္ျဖစ္သည္ ” ဟု လင္မ္မွေျပာၾကားခဲ့သည္။

မုိဟာမက္ဆာလဲရ္အဘာ့စ္ (ယာ)

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ အမွဳမ်ားတြင္ မေလး႐ွားတရား႐ံုးမ်ားသည္ ႏိုင္နင္းစြာကိုင္တြယ္ႏိုင္ၾကသည္
ဟု ေဒသတြင္းတြင္ အမ်ားမွယံုၾကည္လက္ခံၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အျပင္းထန္ဆံုးေသာ မွတ္ေက်ာက္တင္ စစ္ေဆးမွဳမ်ားသည္ကား ႏိုင္ငံေရးအရထိခိုက္လြယ္ေသာအမွဳမ်ား (Politically Sensitive Cases) ႏွင့္ ဘာသာေရးႏွင့္
ပတ္သက္ေသာအမွဳမ်ား (Religious Cases) တြင္လည္းေကာင္း၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီးေသာ စီရင္ခ်က္မ်ားအား အယူခံတ
ရား႐ံုးမ်ား (Appellate Courts) မွစီရင္ဆံုးျဖတ္ပံုတို႔ အေပၚ၌ျဖစ္ေလ၏။ ထိုကိစၥမ်ားတြင္မူ လက္႐ွိမေလး႐ွားတရား
စီရင္ေရးစနစ္သည္ ႏို္င္ငံေရးပေယာဂကင္းေသာ အေနာက္တိုင္းတရားစီရင္ေရးစနစ္မ်ားကဲ့သို႔ မွတ္ေက်ာက္တင္
မခံႏိုင္ေတာ့ေပ။

“ ဘာသာေရးအမွဳမ်ားအား ကိုင္တြယ္ေနပံု၊ ဘာသာေျပာင္းအမွဳမ်ား (Conversion Cases) အားကိုင္တြယ္ေနပံုမ်ားနဲ႔
ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္အေနႏွင့္ ယေန႔အခ်ိန္ထိ လက္မခံႏိုင္ေသးပါဘူး… စီရင္ခ်က္ခ်ထားၿပီးမွ အယူခံဝင္လာတဲ့
အမွဳေတြနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ မေလး႐ွားအယူခံ႐ုံးမ်ားေတြကလည္း ႏိုင္ငံေရးစြက္ဖက္မွဳေတြကို ေၾကာက္ေနၾကရေတာ့
အဲဒီလိုအျငင္းပြားဖြယ္ရာအမွဳေတြ (Controversial Cases) ကို အမွန္အတိုင္းစစ္ေဆးဆံုးျဖတ္ရမည့္အစား ႐ံုးခ်ိန္းေတြပဲ
အလီလီထပ္ေပးေနၾကပါတယ္… အထူးသျဖင့္ ပဲရက္ခ္ျပည္နယ္အမွဳ လို အမွဳမ်ဳိးေတြျဖစ္ပါတယ္…” ဟု လင္မ္မွဆိုသည္။

မေလး႐ွားေ႐ွ႕ေနမ်ားအသင္း၏အႀကီးအကဲျဖစ္သူ လင္မ္ခ်ီဝီး

မေလး႐ွားႏိုင္ငံတြင္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ ယူသူမ်ားအား ဥပေဒႏွင့္အတင္းအၾကပ္ ဖိအားေပး၍ အစၥလာမ္ဘာ
သာေျပာင္းခိုင္း၏။ ဘာသာမေျပာင္းလွ်င္ တရား႐ံုးမ်ားမွ တရားဝင္လက္ထပ္ခြင့္မေပးေပ။ ကြာ႐ွင္းၿပီးလွ်င္ေသာ္မွ
မူစလင္အျဖစ္မွ ထြက္ရန္မလြယ္ပဲ သားသမီးမ်ား၏ဘာသာေရးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အမွဳအခင္းမ်ားမၾကာခဏျဖစ္ၾကၿပီး
တရား႐ံုးမွလည္း ျဖစ္သင့္သည့္အတိုင္းထက္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ားဘက္သို႔သာ မ်က္ႏွာလိုက္၍ ဆံုးျဖတ္ခ်က္
ခ်ေလ့႐ွိသည္။ မိမိဆႏၵအေလ်ာက္ကိုးကြယ္မွဳေ႐ြးခ်ယ္လိုေသာ ကာယကံ႐ွင္မ်ားႏွင့္ ေဘးလူမ်ားအဖို႔ အလြန္အမင္း
စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖစ္ၾကရေသာ အမွဳမ်ားျဖစ္သည္။ ဘာသာေရးႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားမွဳမ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနေသာ
မေလး႐ွားလူ႔အဖြဲ႕အစည္းအား ၿပိဳကြဲေနေသာလူ႔အဖြဲ႔အစည္း (Divided Society) ဟုေခၚေဝၚၾက၏။ မေလး႐ွားကဲ့သို႔
တ႐ုတ္၊ မေလးႏွင့္ အင္ဒီးယန္းမ်ားလူမ်ဳိးမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ စကၤာပူႏိုင္ငံတြင္ကား လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး
ခြဲျခားမွဳမ႐ွိပဲ သာတူညီမွ်႐ွိသည္ဟုဆိုႏိုင္သည္။

ပဲရက္ခ္ျပည္နယ္အမွဳ (2009 Perak Constitutional Crisis) မွာ (၂၀၀၈) အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ အတိုက္

အခံမွ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရ႐ွိၿပီး ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ပဲရက္ခ္ျပည္နယ္အစိုးရထံမွ အာဏာရျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ ညြန္႔ေပါင္းပါတီျဖစ္ေသာ ႏွင့္ ျပည္နယ္ေစာ္ဘြားတို႔ေပါင္းၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရကလိန္က်၍ အာဏာျပန္သိမ္းျခင္းျဖစ္သည္။

ထိုအမွဳအား ေ႐ြးေကာက္ပြဲႏိုင္ျပည္နယ္အစိုးရမွ တရားစြဲဆိုရာ တရား႐ံုးမွအႏိုင္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း အယူခံတရား႐ံုး

(Court of Appeal) မွထုိစီရင္ခ်က္အား ေျပာင္းျပန္လွန္၍ အာဏာရညြန္႔ေပါင္းပါတီအား အႏိုင္ေပးခဲ့ရာ မေလး

႐ွားႏိုင္ငံတြင္ေရာ ကမာၻတြင္ပါ အံအားတသင့္ႏွင့္စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖစ္သြားခဲ့ၾကရသည္။

(၂၀၁၂) ေဖေဖၚဝါရီလ (၈) ရက္ေန႔တြင္လည္း “ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ Federal Constitution)

တြင္္အထြဋ္အထိပ္ထား၍ ျပ႒ာန္းထားေသာ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ (Rights and Freedom of Speech)

သည္အကန္႔အသတ္ႏွင့္သာျဖစ္သည္ ” ဟု တရားသူႀကီးသံုးဦးပါဝင္ေသာ (Three-man Panel) အယူခံတရား႐ံုးမွ

စီရင္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။

ပဲရက္ခ္ျပည္နယ္၏စူလတန္နယ္စားေစာ္ဘြား (Sultan of Perak) အားတရားစြဲဆိုႏိုင္သည္ဟု (၂၀၀၉) ခုႏွစ္တြင္ျပဳ


လုပ္ခဲ့ေသာ သတင္းစာ႐ွင္းလင္းပြဲတရပ္၌ လူႀကိဳက္မ်ားေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီတခုျဖစ္သည့္ DAP ပါတီ

(Democratic Action Party) ၏ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ေသာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ကာပယ္လ္ဆင္းဂ္

(Karpal Singh) မွေျပာၾကားခဲ့၏။ ယခုဆုံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ကာပယ္လ္ဆင္းဂ္အေနႏွင့္ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္သကဲ့

သို႔ျဖစ္သြား၍ ၄င္းအားႏိုင္ငံေတာ္အၾကည္ညိဳပ်က္ေစမွဳအက္ဥပေဒ (Sedition Act) ျဖင့္တရားစြဲဆိုႏုိင္သည္ဟု

အဆိုပါတရားသူႀကီး (၃) ဦးမွဆိုျပန္၏။
“ ဘက္မလိုက္တမ္းဆိုရရင္ေတာ့… က်ေနာ္တို႔မွာ အစိုးရရဲ႕မတရားဖမ္းဆီးမွဳေတြကို အႀကီးအက်ယ္ဟန္႔တားေပး


ခဲ့ၾကတဲ့ အမွန္တရားဘက္ကေနရပ္တည္ရဲတဲ့ သူရဲေကာင္း တရားသူႀကီးေတြလဲ႐ွိပါေသးတယ္… အၿငိမ္းစားတရား

သူႀကီးခ်ဳပ္ ဇာအီဒင္ရဲ႕စကားအရဆိုရင္ေတာ့ ေငြေရာင္အနားကြပ္ေလးေတာ့႐ွိပါေသးတယ္ဗ်ာ…” ဟု ထိုအခမ္း

အနား၌ လင္မ္ခ်ီဝီးမွေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္အရဆိုပါက အမွန္တကယ္ျဖစ္သင့္သည္မွာ အစိုးရတရပ္၏ မ႑ိဳင္သံုးရပ္ျဖစ္ေသာ

• တရားစီရင္ေရး (Judicial Branch)
• လႊတ္ေတာ္ (Legislative Branch)
• အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအစိုးရ (Executive Branch)

တို႔တြင္ ႐ွိအပ္ေသာအခြင့္အာဏာမ်ားသည္ တန္းတူညီမွ်သာျဖစ္ရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ထိုသို႔မွသာလွ်င္ ထိုအာဏာသံုးရပ္အား

အျပန္အလွန္အလိုအေလွ်ာက္ထိန္းညွိေပးသည့္စနစ္ (Checks and Balances) သည္ ႏိုင္ငံႏွင့္ျပည္သူတို႔၏ အက်ဳိး

စီးပြားအတြက္ အမွန္တကယ္အလုပ္လုပ္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ထိုစနစ္ေၾကာင့္သာ အေနာက္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားတြင္

တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳအားေကာင္းရျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ထို႔ေၾကာင့္ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးမွဳအဆင့္အတန္းမ်ား ျမင့္မားၾကရျခင္းျဖစ္သည္။


အာ႐ွတိုက္အတြင္း အနည္းငယ္ေသာႏိုင္ငံမ်ားမွအပ အမ်ားစုတြင္ လူပုဂၢိဳလ္အား အလြန္အေလးထားၾက၍ အေနာက္

တုိင္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ စနစ္ကိုသာအေလးထားၾက၏။ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကို လိုအပ္သည္ထက္ အေရးထားလာေသာအခါ ထိုလူမ်ားမွအာဏာ႐ွင္သဖြယ္အုပ္ခ်ဳပ္လာတတ္ေလ့႐ွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း ခိုင္မာေသာစနစ္တခုထက္

လူပုဂၢိဳလ္ကိုသာအစဥ္အဆက္အေလးထားေနၾကသည္မွာ ပေဒသရာဇ္ေခတ္မွစ၍ (အဂၤလိပ္ေခတ္မွအပ) ယေန႔အ

ခ်ိန္ထိျဖစ္၏။
ထုိအခါ လူပုဂၢိဳလ္အားအေလးထားေသာ အေ႐ွ႕တိုင္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ စနစ္ကိုသာအေလးထားေသာ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏

ႏိုင္ငံေရးစီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး အဆင့္အတန္းမ်ား အလြန္ပင္ကြာဟသြားခဲ့ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူေနမွဳအဆင့္

အတန္းျမင့္မားၿပီး ဥပေဒစိုးမိုးမွဳအားေကာင္း၍ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုမ်ားကိုေထာက္ပံ့မွဳအားေကာင္းေသာ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔

သြားေရာက္အေျခခ်ေနထိုင္လိုေသာ အာ႐ွတိုက္သားမ်ား အလြန္အမင္းမ်ားျပားလာရ၏။ သို႔ေသာ္အေ႐ွ႕တိုင္းႏိုင္ငံမ်ားသို႔

လာေရာက္အေျခခ်ေနထိုင္လိုေသာ အေနာက္တိုင္းသားမ်ား အလြန္အမင္းနည္းပါးလွ၏။

ငါးႏွစ္တႀကိမ္က်င္းပေလ့႐ွိေသာ မေလး႐ွားႏိုင္ငံ၏ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ (၅) ၾကိမ္ႏိုင္ခဲ့၍ (၁၉၈၁) မွ (၂၀၀၃)

အထိ မေလး႐ွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ႏွင့္ အာဏာကိုခ်ဳပ္ကိုင္ထားခဲ့ေသာ မဟာသီယာမိုဟာမက္အေနႏွင့္ မေလး႐ွားႏိုင္ငံသည္

သံျဖဴထုတ္ေရာင္းၿပီး ရာဘာႏွင့္ဆီအုန္းစိုက္ေသာ စိုက္ပ်ဳိးေရးႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအျဖစ္မွ၊ ႏိုင္ငံျခားမွတိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳမ်ား

(FDI) ကိုဆြဲေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ကာ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရး (Manufacturing) ကိုအေျခခံေသာ စက္မွဳကုန္ထုတ္ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ

အျဖစ္ႏွင့္ မေလး႐ွားႏုိင္ငံအား တိုးတက္လာေစခဲ့ၿပီး၊ (၁၉၉၇) အာ႐ွစီးပြားေရးအက်ပ္အတည္း (Asian Financial Crisis

) ၌ မေလး႐ွားႏုိင္ငံအား အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ အျမန္ဆံုးဆြဲထုတ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ၄င္း၌လက္ေအာက္အရာ႐ွိမ်ားမွ

ျပန္လွန္၍ေမးခြန္းမထုတ္ရဲေသာ (Unquestioned Authority) ႐ွိခဲ့သည္။ အာဏာ႐ွင္သေဘာပင္ျဖစ္ေလ၏။
ထို႔ေၾကာင့့္ မဟာသီယာလက္ထက္တြင္ (၁၉၈၈) အေရးအခင္းႏွင့္အလားတူ အျငင္းပြားဖြယ္ျဖစ္ေသာ ကိစၥအမ်ားအျပား႐ွိခဲ့သည္။

မဟာသီယာလက္ထက္ မေလး႐ွားႏိုင္ငံေရးစနစ္သည္ က်ပ္မျပည့္ေသာဒီမိုကေရစီစနစ္ (Pseudo Democracy)


စနစ္သာျဖစ္သည္။ ယေန႔ခ်ိန္ထိလည္း မေလး႐ွားျပည္သူမ်ား၏ဆႏၵျပမွဳမ်ားကို သူရဲေဘာေၾကာင္စြာႏွိပ္ကြပ္၍ ကမာၻသို႔လိမ္လည္ေျပာဆိုေသာေနရာ၌မူကား ျမန္မာ(စစ္)အစိုးရႏွင့္ မတိမ္းမယိမ္းပင္။
လီကြမ္ယူ၏လက္ေအာက္တြင္ အလားတူက်ပ္မျပည့္ေသာဒီမိုကေရစီစနစ္ (Pseudo Democracy) က်င့္သံုးေသာ စကၤာပူႏုိင္ငံတြင္လည္း ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာအမွဳမ်ားႏွင့္ အာဏာရပီေအပီ (People Action Party, PAP) ပါတီဝင္မ်ားႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအမွဳမ်ားတြင္ ဘက္လုိက္မွဳမ်ား႐ွိေနခဲ့သည္ဟု ႏိုင္ငံတကာေ႐ွ႕ေနမ်ားအသင္း (Internaional Bar Association, IBA) မွစြပ္စြဲခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ စကၤာပူႏိုင္ငံသည္ (Transparency International, TI) မွႏွစ္စဥ္ထုတ္ျပန္ေလ့႐ွိေသာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳအညႊန္းျပကိန္း (Corruption Perception Index, CPI) ၌ ထိပ္ပိုင္း၌သာ႐ွိေနတတ္ၿပီး မေလး႐ွားမွာမူ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ပိုသာဆိုးလာေန၏။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳေၾကာင့္ မေလး႐ွားအစုိးရ၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ညံ့ဖ်င္းက်ဆင္းလာၿပီး လာမည့္ (၂၀၁၉) တြင္ စုစုေပါင္းျပည္တြင္းထုတ္ကုန္ပမာဏ (GDP) ႏွင့္ ဒီေရအလားျမင့္တက္လာေနေသာ အမ်ဳိးသားေၾကြးၿမီ (National Debt) ပမာဏတို႔ ထပ္တူက်ေတာ့မည့္အလားအလာကိုရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားအနက္မွ ထိုင္းႏွင့္ အင္ဒိုနီး႐ွားတို႔မွာမူ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ၏ အားေကာင္းေသာဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာမူ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း အက်င့္ပ်က္ျခအစားဆံုးအေနအထားတခုႏွင့္ ဘိတ္ေ႐ွ႕အဆင့္ေလာက္တြင္သာ ေက်ာက္ခ်ေနတတ္ၿပီး စစ္ျဖစ္ေနေသာ အာဖဂန္နစၥတန္၊ အီရတ္၊ ဆိုမာလီယာလိုႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ပိန္မသာလိန္မသာျဖစ္ေနေလ့႐ွိ၏။ ေျပာရန္ပင္လိုအပ္မည္မထင္ပါ။ ယေန႔ျမန္မာသမၼဒသိန္းစိန္၊ စာသာေကာင္းေကာင္းမတတ္ေသာ္လည္း သူေ႒းျဖစ္ခ်င္ေသာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္တသိုက္ႏွင့္ ဘာဘာဘာမွမသိပဲ ကိုယ္ႏွင့္မအပ္စပ္သည့္ လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္ထိုင္ေနရေသာ ဂလယ္အူေၾကာင္ စစ္ဗိုလ္ေျခတက္တမတ္သားတို႔မွ ဗရမ္းဗတာႏွင့္ဦးေဆာင္ေနၾကေသာ ျမန္မာ(စစ္/ၾကံ့ဖြံ႔)အစိုးရမွ က်င့္သံုးေနသည္ဟုဆိုေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ Pseudo Democracy စနစ္သည္ မေလး႐ွားလို၊ စကၤာပူလုိႏိုင္ငံမ်ားမွက်င့္သံုးေသာ Pseudo Democracy ထက္ပင္မ်ားစြာနိမ့္က်ေနေသးသည္။
ႏိုင္ငံအားတိုးတက္ေအာင္ေမာင္းႏွင္ေပးႏိုင္မည့္ စနစ္ေကာင္းကိုခ်ေပးႏိုင္မည့္ ေခတ္မွီ၍အားေကာင္းေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာလည္း ယေန႔ခ်ိန္ထိမ႐ွိေသးေပ။ ယေန႔ခ်ိန္ထိ ပုဂၢိဳလ္ေရးကိုးကြယ္မွဳမ်ားႏွင့္ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားဦးစားေပးမွဳမ်ားသာ ႀကီးစိုးလႊမ္းမိုးေနေပ၏။ ထို႔အျပင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမွဳနိမ့္က်၍ ႏိုင္ငံေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမွဳေရး၊ ပညာေရး စသည့္ အဓိကက်ေသာ နယ္ပယ္အေတာ္မ်ားမ်ား၌ ေခတ္ႏွင့္မေလ်ာ္ညီေတာ့ေသာ ယဥ္ေက်းမွဳစြဲႏွင့္ ႐ုိုးရာအစဥ္အလာစြဲမ်ားက ႀကီးစိုးလႊမ္းမုိးဆဲျဖစ္သည္။
ေခတ္ႏွင့္ဆီေလ်ာ္၍ ႏိုင္ငံ၏ဘက္စံုဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳကိုေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္မည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတရပ္၊ စစ္မွန္ေသာလႊတ္ေတာ္၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမင့္မားေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအစိုးရ၊ လြတ္လပ္၍မွန္ကန္ေျဖာင့္မတ္ကာ တရားမွ်တမွဳ႐ွိေသာ တရားစီရင္ေရးစနစ္ႏွင့္ ေငြေရာင္အနားကြပ္ဟု အထက္၌တင္စားခဲ့ေသာ တရားသူႀကီးေကာင္းမ်ားအား ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားမွ ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ၾကမည့္အခ်ိန္ကိုမူ ဘုရားသခင္သာသိေပလိမ့္မည္။
Daniel Kane

Posted in: မေလးရွား - ၿဖန္႕ေ၀ၿခင္း