အေမရိကန္ရဲ႕ေျခလွမ္း ျမန္မာအစိုးရႀကိဳဆို

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ တို႐ိုက္ထိစပ္ဆက္ဆံလာမႈေတြ၊ အထူးသျဖင့္ လာမယ့္ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကလင္တန္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္မယ့္ကိစၥေတြ အေပၚမွာ ျမန္မာအစိုးရသမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အတူလက္တဲြ လုပ္ကိုင္သြားမယ္လို႔လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္က ကတိျပဳခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ က်န္ေနေသးတယ္ဆိုတာကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က လက္ခံ အသိအမွတ္ျပဳေပမယ့္လို႔ တဘက္မွာ ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ရိွတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုေတာ့ ျငင္းဆန္ပါတယ္။ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ Daniel Schearf သတင္းေရးသားေပးပို႔ထားတာကို ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ကို လာမယ့္ဒီဇင္ဘာလဆန္း ျမန္မာႏို္င္ငံကို သြားေရာက္ဖို႔ ေစလႊတ္တဲ့အေပၚမွာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့မတ္လကစလို႔ သမၼတတာ၀န္ ယူၿပီးကတည္းက ပထမဆံုးအႀကိမ္ လုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေျပာသြားပါတယ္။

“အိုဘားမားအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လတ္တေလာေပါ့-ႏိုင္ငံေရးျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြရွိတယ္ဆိုတာကို ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဖြင့္ထုတ္ၿပီး ေျပာၾကားသြားတာ ရွိပါတယ္။ အကုန္လံုးပကတိအေကာင္းႀကီးေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူး။ ဆက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ရမယ့္ဟာေတြ ဆက္ၿပီး သူတို႔အေနနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ဟာေတြ၊ ဒါေတြလည္း သူေျပာပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ခုနက က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳတယ္ ဆိုကတည္းက ကိုယ့္ႏိုင္ငံအတြက္ေတာ့ ဒါ အမ်ားႀကီး ေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့။ မဂၤလာသတင္းပဲလို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာရမွာေပါ့”

အခု ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးကလင္တန္ ျမန္မာျပည္သြားမယ္ဆိုတာဟာ ႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္အတြင္းမွာ ျမန္မာျပည္ကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဘက္က အဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္တဦး သြားေရာက္မယ့္ အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္က ေထာက္ခံတဲ့ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲမႈအခ်ဳိ႕လုပ္လာခဲ့ၿပီး အခုလို အေမရိကန္ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးျဖစ္လာတာပါ။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ဟာလည္း လာမယ့္ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြကို ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မယ္ ဆိုၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ကပဲ ေၾကညာလိုက္ပါၿပီ။

Kelly Currie ဟာ ၀ါရွင္တန္ဒီစီအေျခစိုက္ the Project 2049 အဖဲြ႔မွာ ျမန္မာျပည္လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီကိစၥေတြအေပၚ သုေတသန ျပဳေနသူ တဦးပါ။ အခုလို အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္က လာမယ့္ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာဟာ လက္ရိွအစိုးရရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြအေပၚ အမ်ားယံုၾကည္လက္ခံမႈရလိုက္ေစတယ္လို႔ သူက Skype က တဆင့္ ဗီြအိုေအနဲ႔ေမးျမန္းခန္းမွာ ေျပာသြားပါတယ္။

“ဒါဟာ အေတာ္ေလးကို သိသာထင္ရွားမႈျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရိွအစိုးရလုပ္ေနတာေတြအေပၚ အတိုင္းအတာတခု ေထာက္ခံတယ္ဆိုတာ ျပလိုက္တာပါ။ ဒီ လုပ္ငန္းစဥ္အေပၚမွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္က တစံုတရာ ယံုၾကည္မႈရိွတယ္ဆိုတာ ျပလိုက္တာပါ။ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြအတြင္း မွ်မွ်တတ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းမရိွဘူးလို႔ သံသယရိွေနတယ္ဆိုရင္ ဒီလို လုပ္မယ္လို႔ေတာ့ က်မ မထင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးကိစၥကို ေထာက္ခံအားေပးေနတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အျခားတိုင္းျပည္ေတြအေနနဲ႔က ဒါကို သတိတႀကီး ၾကည့္ေနရတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္”

ဒါေပမယ့္လည္း Currie အပါအ၀င္ အျခားသံုးသပ္သူေတြရဲ႕အျမင္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အတိတ္အေျခအေနကို ျပည္လွည့္သြားႏိုင္တာကို သတိထားၾကသလို အစိုးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္သြားရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ႏိုုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ရိွေနတုန္းပဲလုိ႔လည္း ေထာက္ျပပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းလည္းျဖစ္တဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကေတာ့ ဒီလို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြဆိုတဲ့ကိစၥကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ ျငင္းဆန္ေနပါတယ္။

“ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ဆိုတဲ့ဟာကေတာ့ ေျပာရမွာခက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔က ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ဆိုတာကို လက္မခံဘူး။ ဥပေဒတခုခုကို က်ဴးလြန္ထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က အေရးယူထားတာ။ အဲဒီေတာ့ ဥပေဒတခုခုကို က်ဴးလြန္ထားတဲ့သူေတြလည္း ပါေကာင္းပါမယ္။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်န္တဲ့အဖဲြ႔ အဖဲြ႔မွာ ခင္ဗ်ားတို႔ ကိုယ္ခ်င္းမစာရာက်မယ္”

David Steinberg ဟာ ၀ါရွင္တန္ဒီစီ Georgetown တကၠသိုလ္က ျမန္မာ့အေရးသံုးသပ္သူျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္ဟာ အာဏာ လံုး၀ လက္လႊတ္ဖို႔ေတာ့ မရိွဘူးလို႔ သူက ျမင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ေတာင္ကိုရီယားက စစ္အစိုးရေတြလိုမ်ဳိး အတန္ငယ္ အာဏာ ေလွ်ာ့ေပးဖို႔ စဥ္းစားတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

“လူ႔အဖဲြ႔အစည္းအတြင္း လူမႈကိစၥရပ္အဝဝကို စစ္တပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာက အဓိက အေျခခံျပႆနာပါ။ ဒါကိုေျပာင္းလဲဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ အေျခခံအားျဖင့္ မ်ိဳးဆက္တဆက္ အခ်ိန္ယူရပါလိမ့္မယ္။ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လူထုအေျချပဳအဖဲြ႔အစည္းေတြကတဆင့္ အေျပာင္းအလဲေတြ ေဖာ္ေဆာင္ရပါမယ္။ ဒီလို အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္မွသာ စစ္တပ္ရဲ႕ အခန္းက႑က တေျဖးေျဖးအားနည္းသြားမွာပါ။”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ ဆယ္စုႏွစ္ၾကာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေၾကာင့္ ေဒသတြင္း အခ်မ္းသာဆံုးႏိုင္ငံကေန အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္သြားရတယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ နားလည္မႈေတြ တိုးလာတယ္လို႔ Steinbverg က ေျပာပါတယ္။ အခု ၂၀၁၄ အာဆီယံ ဥကၠ႒ျဖစ္လာမယ္၊ အာဆီယံ အိမ္ရွင္ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအတြက္ အတြင္းဖိအားေတြ ပိုလာလိမ့္မယ္လို႔ သူက သံုးသပ္ပါတယ္။

Posted in: သတင္း