ျမန္မာနဲ႔လို အေမရိကန္-ေျမာက္ကိုရီးယား ဆက္ဆံေရး မျဖစ္ႏုိင္ေသး

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးသစ္တရပ္ တည္ေဆာက္ႏုိင္ေနၿပီျဖစ္ လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔လည္း ဒီလုိမ်ဳိး ဆက္ဆံေရး စႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမွာရွိေနၿပီလို႔ မဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ အႀကီးတန္း သံတမန္တစ္ဦးက ေျပာလုိက္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ကပဲ အေမရိကန္သမၼတ ဘာရက္အုိဘားမားက ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေစလႊတ္မယ္လို႔ ေၾကညာခဲ့တာပါ။

ေျမာက္ကိုရီးယားအေနနဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔ အလားတူ သံတမန္ဆက္ဆံေရးမ်ဳိး တည္ေဆာက္ခ်င္ရင္ ဘယ္လို ေျခလွမ္းေတြ ယူရမလဲ ဆုိတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးရာ လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀မ္ဒီရွာမန္း (Wendy Sherman) က သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာဆုိခဲ့တဲ့အေၾကာင္းကို Jason Strother က သတင္းေပးပို႔ထားတာကို မခင္ျဖဴေထြးက အျပည့္စံု အစီရင္ခံထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ လာေရာက္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအရ ပြင့္လင္းလာတဲ့ ေျခလွမ္းတခ်ိဳ႕ လံုလံုေလာက္ေလာက္ လွမ္းလာေနၿပီျဖစ္တယ္လို႔ မစၥ္ရွားမန္း က ေျပာပါတယ္။ ဒီလိုဆိုတဲ့ေနရာမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားတခ်ိဳ႕ကို ျပန္လႊတ္ေပးတာ၊ သတင္းမီဒီယာ တင္းက်ပ္မႈတခ်ဳိ႕ လွ်ာ့ေပါ့ေပးလာတာအျပင္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္လာတာ စသျဖင့္ ေျခလွမ္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားအေနနဲ႔ ဒီလိုမ်ိဳး အလားတူေျခလွမ္းေတြယူၿပီးေတာ့ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏုိင္ပါသလား ဆိုၿပီိးေတာ့ မစၥ္ ရွားမန္းကို ေမးျမန္းခဲ့ၾကတာမွာ သူက ေျမာက္ကိုရီးယားအေနနဲ႔ အခုထပ္ပိုၿပီး အမ်ားႀကီး လုပ္ျပရဦးမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ ေျမာက္ကိုရီးယားကို ေရာက္လာတာကိုျမင္ခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ စိုးရိမ္စရာ အေျခအေနေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ ေျခလွမ္းေတြ အမ်ားရွိပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က လုပ္ပါ့မယ္လို႔ ကတိေပးထားတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္းအားျဖင့္ သူတုိ႔အေနနဲ႔ စလုပ္ႏုိင္ပါတယ္”

ေျမာက္ကိုရီးယားက သူ႔ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ အစီအစဥ္ေတြကို အဆံုးသတ္ေပးမယ္၊ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ အေမရိကန္ဘက္က အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေတြနဲ႔ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ထားရွိသြားမယ္လို႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က သေဘာတူခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားဟာ အေမရိကန္၊ ႐ုရွား၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ တ႐ုတ္နဲ႔ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံေတြပါ၀င္တဲ့ ၆ ပါတီေဆြးေႏြးပြဲကေန ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ႏုတ္ထြက္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ ယူေရနီယံ သန္႔စင္မႈေတြ လုပ္ေနတယ္လုိ႔လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ေျမာက္ကိုရီးယားက ဖြင့္ခ်ေျပာဆိုခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခု ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျပန္စခ်င္တယ္လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က ျပန္လည္ ေျပာဆုိလာတာပါ။

ေျမာက္ကုိရီးယားအေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျပန္စခ်င္ရင္ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ လုိတယ္ဆိုတာကို အေမရိကန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားအစိုးရေတြက ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာဆိုထားၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ မစၥ္ Sherman က ေျပာပါတယ္။ ေရွ႕ဆက္သြားဖုိ႔အတြက္ကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕သေဘာပဲျဖစ္တယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

“ယူေရနီယံသန္႔စင္မႈ အစီအစဥ္ ရပ္ဆိုင္းတာ အပါအ၀င္ သူတုိ႔လုပ္ပါ့မယ္လို႔ ကတိေပးထားတဲ့ ကိစၥေတြကို ေျမာက္ ကိုရီးယားက ခုထိ မလုပ္ေသးပါဘူး။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ သေဘာတူညီခ်က္ပါ ကတိက၀တ္ေတြအတိုင္း ေဆာင္ရြက္လာတဲ့ အခ်ိန္ထိ က်မတို႔ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပါ။ ၿပီးေတာ့ ေျခာက္ပါတီေဆြးေႏြးပြဲ ျပန္စႏိုင္ေအာင္ သူတို႔ဘက္က ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္လာမလဲ ဆုိတာကိုလည္း ၾကည့္ရပါဦးမယ္”

ေျမာက္ကိုရီးယားအေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ အစီအစဥ္ေတြကို အဆံုးသတ္ဖို႔ တကယ္ပဲ ဆႏၵရွိတယ္ ဆုိတာကို ျပႏိုင္ရင္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ သြားေရာက္တဲ့ခရီးစဥ္မ်ိဳး အပါအ၀င္ တျခား ဘယ္ကိစၥမ်ိဳးမဆို ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္လုိ႔ မစၥ္ Sherman က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလိုျဖစ္ဖို႔ အမ်ားႀကီး လိုေနေသးတယ္လို႔လည္း သူက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္ရွင္။

Posted in: ႏိုင္ငံတကာ သတင္း